De Wereldraad van Kerken heeft als doel de eenheid onder de christenen te bevorderen. Daarvan is sinds de oprichting in 1948 slechts mondjesmaat wat terechtgekomen. In diverse landen hebben kerkgenootschappen die qua theologie vrij dicht bij elkaar waren besloten voortaan samen te gaan. De Protestantse Kerk in Nederland (PKN) is daar een voorbeeld van. Maar het is ook een voorbeeld van hoe moeizaam zo’n eenwordingsproces meestal verloopt. Nog steeds is daar niet alles koek en ei, en over het land verspreid zijn tientallen lokale gemeenten te vinden die niet met de eenwording zijn meegegaan. Maar toch… We hebben er als christenen 2000 jaar over gedaan om zo verdeeld te worden, dus zullen we nu wel enig geduld moeten hebben als we dat proces willen omdraaien. . .

De meeste oecumenische leiders en hun organisaties zijn bescheidener geworden. Zij begrijpen dat één christelijke kerk vooralsnog een niet te bereiken ideaal is en zij hopen vooral dat de oecumenische beweging een platform is waar christenen met elkaar praten, elkaar beter leren begrijpen en ontdekken wat ze samen kunnen doen om de wereld leefbaarder te maken. Daar is alleen maar toe te juichen, lijkt me.

De Wereldraad heeft zich vooral geprofileerd door haar engagement met de maatschappij. Dat is haar niet door alle christenen altijd in dank afgenomen. Toen de Raad in de jaren zestig en zeventig heel nadrukkelijk de bevrijdingsbewegingen steunde in Zuid- en Midden-Amerika, kon niet iedereen daarin meegaan. Ook in adventistische kring was daar verzet tegen. Er waren ook praktische problemen: er zijn veel adventisten in de regio’s en die steunden dikwijls de status quo met het argument dat de kerk niet aan politiek moest doen!

Ook nu is de Wereldraad volop betrokken bij maatschappelijke problemen. Dat is een van de indrukken waarmee ik gisteren Genève weer verliet. Van een aantal zaken vraag ik me af hoeveel het zal uitmaken of kerkleiders daarover debatteren, zoals de veranderingen die nodig zijn in het toezicht op het internationale bankwezen. Maar er zijn zeker ook een aantal ‘issues’ die ons na aan het hart liggen en waar adventisten van meer steun zouden kunnen bieden dan nu nog het geval is. Een drietal onderwerpen sprongen er wat dat betreft uit. Ten eerste was er de discussie over een dringend verzoek aan regeringen om, waar dat ontbreekt, te zorgen voor goede regelgeving voor mensen die gewetensbezwaren hebben ten aanzien van het hanteren van wapens. Ten tweede werd het besluit genomen om een werkgroep op te richten die na moet gaan wat de kerken verder kunnen doen om vervolging van christenen in een aantal landen (bijvoorbeeld Kazakstan) te doen ophouden. En dan was er, ten derde, een poging om wegen te vinden om druk uit te oefenen op de regering van Pakistan om eindelijk eens op te houden met het misbruik van de oude wetten op de blasfemie, die nog uit de Britse koloniale tijd stammem en nu vooral worden gebruikt als moslims zich tot het christelijk geloof willen bekeren. Dat zijn onderwerpen (en er zijn er meer) die ook ons als adventisten na aan het hart liggen en het zou toe te juichen zijn (lijkt mij) als we dat meer zouden laten blijken.

Adventisten hebben tot dusverre besloten zich niet bij oecumenische raden als volledig lidmaat aan te sluiten. De situatie verschilt van land tot land, maar overal zonder meer ‘nee’ zeggen lijkt me onnodig en onwenselijk.  Ik weet dat er een minderheid in de kerk is die er mordicus op tegen is. Ik vermoed dat de meesten van hen vaak heel weinig echte kennis hebben van wat zich tegenwoordig op oecumenisch erf afspeelt. Zij hebben er recht op dat naar hen wordt geluisterd, maar zijn zouden zelf ook eens met wat minder vooroordeel moeten luisteren.

Hoe dan ook, er zijn veel terreinen waarop we kunnen samenwerken met anderen. Of zou je moeten zeggen: terreinen waarop we, gezien onze beginselen en tradities, onze verantwoordelijkheid moeten nemen en samen met anderen moeten optrekken. Ik ben daarvan overtuigd en die overtuiging is in de afgelopen week alleen maar versterkt.