Daily Archives: December 19, 2014

Advertenties

 

Net als de paar voorgaande jaren maakt dezer dagen de PKN (de Protestantse Kerk in Nederland) televisiereclame om mensen aan te sporen tijdens de Kerstdagen naar de kerk te gaan.  Ook dit jaar wordt zo’n twintig keer een aantrekkelijke kerstcommercial via de publieke zenders uitgezonden. Ik vind dat om twee redenen een heel goed initiatief. In de eerste plaats is het goed om zoveel mogelijk mensen welkom te kunnen heten in de kerk tijdens de kerstdiensten (en hopelijk ook daarna). Maar daarnaast is het ook heel goed dat de kerk zich in de media laat zien. Te midden van een onstuitbare vloed aan kerstreclame voor voeding, kerstdiners, cadeaus en korte vakanties moet ook de kerk laten zien dat zij er is en iets te zeggen heeft.

Ook een andere kerkgemeenschap maakt in deze tijd van het jaar gebruik van de media om het grote publiek te bereiken, namelijk de kleine Remonstrantse Kerk. Wat grootte betreft is dit kerkgenootschap vergelijkbaar met de Nederlandse Adventkerk.  Ook de Remonstrantse Kerk heeft ongeveer 6.000 leden en heeft in Nederland ongeveer vijftig gemeenten.  Zij onderhoudt in veel plaatsen nauwe banden met de Doopsgezinde Kerk. Beide geloofsgemeenschappen bevinden zich in de vrijzinnige hoek van het Nederlands protestantisme. Maar de Remonstrantse Kerk heeft echte Nederlandse wortels.

In de tijd van Maurits en Johan van Oldebarnevelt ontbrandde er een hevige strijd in het Nederlands protestantisme. De kern van het conflict was de uitverkiezing en de vrije wil van de mens. De remonstranten wezen de uitverkiezing af en verdedigden hun visie dat de mens zelf mag beslissen of hij Gods genade wil aannemen of verwerpen. Tijdens de befaamde Synode van Dordrecht (1618-19) behaalden de contra-remonstranten de overwinning. Sindsdien behoren de ‘Leerregels tegen de Remonstranten’ tot de officiële belijdenisgeschriften van het ‘gereformeerd’ protestantisme.  Maar de remonstranten verdwenen niet, en tot op vandaag zijn ze zichtbaar in het Nederlandse religieuze landschap.

Een paar dagen geleden zag ik in dagblad Trouw een advertentie van een volle pagina van de remonstranten. Met grote letters stond er de slogan:  Mijn God laat me zelf denken. Daarmee wordt bedoeld dat je als remonstrant geen vaste geloofsbelijdenis hoeft te onderschrijven, maar zelf mag bepalen wat je gelooft. Voor veel mensen is dat een aantrekkelijke gedachte. En bij het lezen van deze zin kon ik de gedachte niet onderdrukken dat er in de Adventkerk ook wel mensen zijn die eens over dat zinnetje zouden moeten nadenken.

Er werden al een aantal andere advertenties door de Remonstrantse Kerk geplaatst—alle met dezelfde lay-out en een korte pakkende tekst:

           Mijn God kijkt niet op me neer

           Mijn God is een super-optimist

           Mijn God doet niet aan dogma’s

           Mijn God trouwt ook homo’s

           Mijn God dwingt me tot niets

Ik zal niet gemakkelijk worden overgehaald om remonstrants te worden. Wat er gemiddeld door remonstrantse christenen wordt geloofd is mij te mager. Maar ik moet eerlijk bekennen dat ik positief door deze advertenties wordt geraakt. Er spreekt een openheid en een tolerantie uit die ik in  mijn eigen geestelijk thuis vaak mis.

Er is echter een fundamenteel probleem met de boodschap van de remonstranten. Onder aan de advertentiepagina’s staat nog een klein blokje tekst. Dat begint met de woorden: Geloof begint bij jou.  En daar maken de opstellers van de advertentie een cruciale fout.  Geloof begint namelijk niet bij ons. Gelukkig niet. Geloof begint bij God. Het is een geschenk van hem. Geloof is geen beweging die van beneden naar boven gaat, maar die van boven komt naar ons mensen hier beneden. Een groter verschil is niet denkbaar.

Maar ik ben wel wat jaloers op kerken die de weg naar de grote media hebben gevonden om te laten zien dat ze er zijn. Ik hoop dat er in mijn kerk ook de visie is (en dat de fondsen kunnen worden gevonden) om iets soortgelijks te doen. De maatschappij moet merken dat christenen niet in een klein hoekje zieltogend, haast onzichtbaar, voortbestaan, maar dat ze er zijn en tussen alle seculiere boodschappen een heel andere, maar belangrijke, boodschap hebben.