Het nieuws wordt de laatste tijd nogal overheerst door verkiezingen en stemmingen over referenda. Eerst (23 juni, 2016) was er het rampzalige referendum in het Verenigd Koninkrijk dat de tragedie van een inmiddels in gang gezette Brexit opleverde. Op 8 november 2016 eindigde een al even rampzalige verkiezingsstrijd in de Verenigde Staten die de wereld met Donald Trump opzadelde. De bevolking in ons eigen land ging na een buitengewoon intense (en merkwaardige) verkiezingscampagne op 15 maart j. l. naar de stembus. Over de uitslag liepen de meningen uiteraard uiteen. Bij mij overheerste de voldoening dat het populistisch geluid niet zodanig werd gehonoreerd dat de PVV de grootste partij kon worden! De volgende in de reeks van stemmingen was het Turkse referendum op 16 april over de bevoegdheden van Erdogan, met de bekende droevige afloop voor het democratisch gehalte van de Turkse samenleving.
Afgelopen zondag was Frankrijk aan beurt met de tweede ronde van de Franse presidentsverkiezingen. Frankrijk kon kiezen tussen Emmanuel Macron en Marine le Pen. Ik behoor bij al die Europeanen die een zucht van verlichting slaakten toen bekend werd dat Macron met een overtuigende meerderheid had gewonnen en het extremistische gevaar van le Pen, in elk geval voorlopig, was geweken. Deze week kozen de Zuid-Koreanen een nieuwe president, nadat Persident Park Gun-hye moest verdwijnen na een corruptieschandaal. Voor Europa is de verkiezing van een bondskanselier in Duitsland in september van kardinaal belang.
Wat veel, zo niet al deze verkiezingen en stemmingen duidelijk maken is dat de samenleving van 2017 bijna overal hevig is gepolariseerd. En ook al kregen de extreem-rechtse kandidaten in de meest gevallen geen meerderheid, het feit dat zij zoveel aanhangers hebben is zorgwekkend.
In de Adventkerk zien we ook sterk-polariserende tendensen–zowel wereldwijd als in ons land. Die realiteit valt niet te ontkennen. Maar ik ben blij dat tijdens het vijfjaarlijks congres van de Nederlandse Adventkerk, dat enkele dagen geleden in Almere plaatsvond, de polarisatie geen desastreuze gevolgen had. Zeker, de meningen liepen uiteen, maar het gematigde geluid overheerste. De meer extreme stemmen werden wel steeds weer gehoord, maar ze gekregen gelukkig veel minder bijval dan ik had gevreesd.
Bij de verkiezingen van de leiders van de kerk vond een flink aantal verschuivingen plaats. De voorzitter en de algemeen secretaris moesten het veld ruimen. Het betrof goede vrienden van mij en dat beïnvloedt uiteraard mijn gevoelens daarover. Maar de afgevaardigden kozen voor mensen van ‘het midden’ en dat is geruststellend. De nieuwe leiders zullen een grote dosis tact en bestuurlijke en communicatieve vaardigheden nodig hebben om met de uitdagingen, die ook na dit congres levensgroot op tafel zijn blijven liggen, om te gaan. Bij velen leeft de wens om een conservatievere invulling te geven aan de wijze waarop het adventisme wordt verwoord, zowel intern als extern. Het probleem van de inzegening van vrouwelijke predikanten en, daaraan gekoppeld, de relatie tot een wereldkerk die dit steeds maar blijft afwijzen, blijft boven de kerkelijke markt hangen. En wat we moeten denken van homoseksualiteit blijft een zaak die voor verdeeldheid zorgt.
Voor mij is, als ik naar de politiek kijk, de grote vraag of de politieke leiders in de komende jaren erin zullen slagen een sfeer te scheppen waarin meer dialoog mogelijk is tussen mensen met verschillende meningen, waarbij meer gezocht wordt naar overeenkomsten dan naar verschillen en zo nodig redelijke compromissen worden bereikt. En als ik naar mijn kerk kijk vraag ik mij vooral af of we er gezamenlijk in zullen slagen beter naar elkaar te luisteren dan we vaak gedaan hebben, en of we voldoende ruimte kunnen geven aan elkaar als we van mening verschillen. De nieuwe leiders kunnen op mijn steun rekenen als zij zich daarvoor inzetten.