Daily Archives: November 23, 2017

Rijk versus arm

Vorige week werd een schilderij van Leonardo Da Vinci in New York door het veilinghuis Christies aan een onbekende verkocht voor het obscene bedrag van vierhonderd miljoen dollar (excl. veilingkosten).

In de Verenigde Staten wordt door de regering Trump hard gewerkt aan een belastinghervorming, die vooral de rijken zal bevoordelen en de enorme kloof tussen rijk en arm alleen maar zal vergroten.

Nederland is een van de landen waar de kloof tussen rijk en arm veel kleiner is dan in de VS. Maar dat neemt niet weg dat de rijkste 1 procent in Nederland 26 procent van alle Nederlandse rijkdom bezit. Helaas vindt de nieuwe regering, die onlangs is aangetreden, het nodig om de dividendbelasting af te schaffen, zodat het voor de (buitenlandse) aandeelhouders van in Nederland gevestigde multinationals nog aantrekkelijker wordt om in Nederland te investeren. Deze maatregel kost de schatkist 1,4 miljard euro. En dat terwijl er op allerlei aspecten van de zorg en van het onderwijs moet worden beknibbeld.

Volgens OXFAM telt onze wereld nu 12.000 miljardairs en 16,5 miljoen miljonairs (gerekend in US dollars). De rijkste 1 procent van de wereld heeft nu ruim 50 procent van alle geld en bezit.

Al deze cijfers klinken tamelijk onthutsend–althans in mijn oren. Het is een van de redenen waarom ik al jaren links stem in landelijke verkiezingen. Het verschil tussen rijk en arm moet kleiner worden!

Maar ik zag deze week een link naar een website die mijn neus op iets drukte dat nog onthutsender was. Als ik naar mijn eigen jaarinkomen kijk behoor ik in de Nederlandse verhoudingen tot de lagere middenklasse.  Maar als ik mijn jaarinkomen afzet tegen globale cijfers, dan blijk ik te horen tot de rijkste 1 procent van deze wereld.  (Zie: www.givingwhatwecan.org/get-involved/how-rich-am-i/).

Nu weet ik dat statistieken soms erg bedrieglijk kunnen zijn. En het bedrag dat je nodig hebt om redelijk te kunnen leven verschilt natuurlijk ook enorm van land tot land. Maar deze cijfers zeggen mij wel een aantal dingen:

  1. Bij al mijn wensen die ik heb–dingen die ik graag zou willen hebben; reizen die ik graag zou willen maken, enz.–moet ik goed in mijn achterhoofd houden dat mijn verlangens ‘luxe’ wensen zijn en niet te maken hebben met het pure bestaan, zoals dat voor een groot deel van de wereldbevolking geldt.
  2. Als iemand die tot de rijkste 1 procent van de wereldbevolking behoort, moet ik voortdurend kritisch kijken naar mijn geefgedrag. Kan ik niet wat guller zijn als er acties zijn die hulp willen bieden aan mensen die onnoemelijk veel slechter af zijn dan ik?
  3. Moet ik als christen niet heel kritisch zijn als er maatregelen worden genomen die vooral de rijkeren bevoordelen en de minder-fortuinlijken in de kou laten staan? Moet dat gegeven niet in belangrijke mate mijn politieke keuzes bepalen?
  4. Moet ik, als christen, niet veel meer aandacht schenken aan de bijbelse waarden die extreme verschillen tussen rijk en arm, en alle vormen van uitbuiting, veroordelen?

Zevende-dags adventisten hechten meer waarde aan allerlei oudtestamentische voorschriften dan veel andere christenen, ervan uitgaande dat dingen die in bijbelse tijden ‘goed’ waren voor de mensen en voor de maatschappij ook nu nog ‘goed’ zijn voor ons. Maar zijn adventisten daarbij niet te selectief.  Zou het niet goed zijn die selectiecriteria eens goed tegen het licht te houden? Want zouden de beginselen die we in oudtestamentisch wetten vinden om sociale rechtvaardigheid te waarborgen niet minstens zo belangrijk zijn als het nakomen van de regels van Leviticus 11 ten aanzien van de schubben van vissen en gespleten hoeven?