Een gereformeerde dominee in the Vereinigde Staten (van Nederlandse afkomst, getuige haar naam) schreef een boek over de houding die kerkleden volgens haar moeten hebben ten aanzien van het probleem van ‘anders’ geaard zijn. Wendy VanderWal-Gritter gaf haar boek de titel Generous Spaciousness. Het is lastig daarvoor een goede Nederlandse vertaling te geven en dus heb ik er ‘genereuze ruimte’ van gemaakt. Dat, zegt zij, is wat de houding van christenen moet kenmerken jegens anderen met wie zij van mening verschillen.

Ik ben door de jaren heen meer en meer tot de slotsom gekomen dat mijn kerk dit nodig heeft. En met ‘mijn’kerk’ bedoel ik de Adventistische geloofsgemeenschap in al haar geledingen. Ik ben lid van een plaatselijke gemeente. Ik weet dat niet alle leden van die gemeente het eens zijn met wat ik zoal zeg en schrijf. Maar ik waardeer het enorm dat ik een ‘genereuze ruimte’ ervaar en niet belaagd wordt met kritisch commentaar of vijandigheid, omdat ik in de ogen van sommigen niet ‘orthodox’ genoeg ben. Als ik kijk naar de Adventkerk in Nederland in het algemeen zijn er veel dingen waarmee ik blij kan zijn. Maar ik kom ook op heel wat plekken waar deze houding van ‘genereuze ruimte’ heel duidelijk te wensen overlaat. En als ik denk aan bepaalde recente ontwikkelingen in het wereldwijde adventisme—vooral in de hoogste regionen—dan moet ik tot mijn spijt concluderen dat er vaak allesbehalve sprake is van het bieden van ‘genereuze ruimte.’

Mijn invloed als een emeritus-predikant is beperkt, zeker buiten ons land. Dat is nu eenmaal wat je kunt verwachten. Ik kerkelijk emplooi eindigde nu meer dan toen jaar geleden en ik ben nu nog maar zelden bij kerkelijke vergaderingen waar ik de kans heb om de dialoog aan te gaan met de huidige kerkelijke leiders. Maar ik ben dankbaar voor het feit dat ik nog steeds op allerlei plaatsen word uitgenodigd om te komen preken en lezingen te houden. Eerder deze maand had ik die gelegenheid in Engeland en in Parijs en a.s. Sabbat heb ik een vol dagprogramma met de Adventgemeente in het Zweedse Göteborg. Zo zit mijn priogramma in veel maanden in elkaar, En mijn boeken worden nog steeds in flinke aantallen gelezen. Een van de thema’s die ik voortdurend benadruk is dat we elkaar als gelovigen de ruimte moeten geven die we nodig hebben om geestelijk te kunnen floreren. (Maar ik ben wel realistische genoeg om te weten dat er een ‘uiterste gebruiksdatum’ is aan mijn activiteiten.)

Onlangs hebben een paar mensen het initiatief genomen om een project op te zetten dat dit bieden van ‘genereuze ruimte’ wil stimuleren in de Nederlandse Adventkerk. Het initiatief heeft de naam Ruimtestation meegekregen, Ik heb met enthousiasme mijn medewerking gegeven aan de activiteiten die zijn opgestart. Op sabbat 6 april heeft de gemeente Amersfoort, die in Leusden kerkt, ons de ruimte geboden voor een programma dat op dit ruimte-thema zal inzoomen. De bedoeling van dit programma is om leden en vrienden van de kerk in het gehele land kennis te laten maken met de initiatieven die er al zijn om als ‘vrijplaats’ te dienen voor vrije discussie, zowel over nieuwe ideeën als controversiële onderwerpen waar velen vragen over hebben. Voor een groep mensen die deze ‘vrijhavens’ hebben ontdekt, waar zij de ‘ruimte’ hebben ervaren waarnaar zij op zoek waren, zijn die nu voor hen de meest betekenisvolle schakel geworden met de kerk die hen (nog steeds) lief is. De bedoeling van de bijeenkomst op 6 april is om deze initiatieven beter bekend te maken en ook aandacht te geven aan de vesperdiensten die nu regelmatig worden georganiseerd en waar een type eredienst wordt aangeboden die elders in de kerk niet zo vaak wordt aangetroffen. Maar een verder doel is ook om samen na te gaan hoe we dingen op gang kunnen brengen die het aantal plaatsen waar mensen ‘ruimte’ kunnen vinden, kunnen uitbreiden.

Voor sommigen vormt dit idee van ‘ruimte’ een bedreiging. Zij willen niets liever dan de traditionele manier van geloven en kerk-zijn zo veel mogelijk beschermen tegen veranderingen en vernieuwingen. Ze vrezen dat een roep om ‘ruimte; gelijk staat met het loslaten van belangrijke adventistische ‘waarheden’.   Ik doe mijn best om die zorgen te begrijpen en tot hun recht te laten komen. Ik wil ook degenen die zó denken voldoende ‘ruimte’ geven. Maar ik hoop toch ook dat zij op de een of andere manier tot het inzicht zullen komen dat we veel te veel leden—jong en oud—verliezen, omdat zij niet langer kunnen ademen in de sfeer van de negentiende eeuw die op teveel plaatsen is blijven hangen. Veel van de mensen die we zijn kwijtgeraakt wilden de ramen van de kerk openen om frisse lucht binnen te laten en ruimte scheppen om hun geloof te kunnen beleven en te kunnen denken, bidden en God te kunnen eren op een manier die bij hun levensbesef aansluit. Hopelijk kan dit nieuwe initiatief ertroe bijdragen dat velen die nu in hun kerk dreigen te verstikken de ruimte kunnen vinden die zij nodig hebben om hun geloof betekenisvol te kunnen beleven.

Kom op sabbat 6 april naar het programma ‘Ruimtestation’ in de Marcuskerk, Asschatterweg 1, Leusden.  Zie mijn extra Nederlandstalige blog vaN 19 MAART voor alle informatie.