Daily Archives: April 11, 2019

15 miljoen en de teller loopt . . .

Deze week kwam het bestuur van de wereldkerk samen in Silver Spring (VS) voor de op een na belangrijkste vergadering van het jaar: de zgn.  Spring Meetings. Deze tweedaagse vergadering werd ook bijgewoond door alle divisievoorzitters. (Andere bestuursleden die buiten de VS wonen, zoals de unievoorzitters, komen alleen naar de najaarsvergadering in oktober.)  Deze Spring Meetings was ingeklemd tussen twee bijzondere evenementen. Op woensdagmiddag begon een conferentie over de traditionele opvatting van de kerk dat men, indien enigszins mogelijk, bij militaire dienst moet kiezen voor de status van wapenweigeraar—de zgn. positie van non-combattant. Het is verheugend om te zien dat dit punt weer eens aan de orde wordt gesteld.

De Spring Meetings werden voorafgegaan door een studiebijeenkomst over het thema van kerkverlating (de Nurture and Retention Summit). Kerkverlating is een nijpend probleem en de cijfers liegen er niet om. Dr. David Trim, de persoon die binnen het hoofdkantoor van de kerk o.a. verantwoordelijk is voor het opstellen van de kerkelijke statistieken, vertelde dat sinds 1965 niet minder dan 15.132.555 personen de kerk—vaak korte tijd na hun doop—de rug toekeerden.  Dat is een enorm aantal en verklaart ook in belangrijke mate waarom de kerk niet zo snel is gegroeid als enkele tientallen jaren geleden werd voorspeld.

Het ledental van de Adventkerk staat nu op rond 21 miljoen.  Dat betekent dat de kerk een religieuze groepering is van formaat. Wereldwijd zijn er nu meer adventisten  dan joden en we hebben bijna het aantal Sikhs ingehaald. Beide groeperingen worden tot de wereldgodsdiensten gerekend! Er zijn nu ook beduidend meer adventisten dan jehova’s getuigen of mormonen. Er waar vrijwel alle protestantse kerken flinke verliezen noteren vertoont het adventisme nog steeds een stijgende lijn. Deze positieve geluiden mogen echter het trieste feit niet verdoezelen dat we volgens de officiële kerkelijke statistieken ongeveer veertig procent van alle leden al binnen enkele jaren na hun toetreding weer kwijt zijn.

En dat is helaas nog niet het hele verhaal. De ledenstatistieken van de kerk zijn in heel veel landen volstrekt onbetrouwbaar. Er zijn miljoenen namen in de registers van mensen die niet meer actief bij de kerk betrokken (of zelfs niet meer in leven) zijn. En officieel lid zijn betekent nog niet dat men ook regelmatig naar de kerkdiensten komt. Gemiddeld bedraagt het aantal kerkgangers ongeveer zestig procent van het aantal kerkleden. En daarnaast moeten we vaststellen dat er een grote groep is (wereldwijd gaat het tenminste om ettelijke miljoenen) van mensen die in de kerk opgroeiden maar zich toch niet bij de kerk aansloten.

Het is dus goed dat de kerk nadenkt over deze problematiek en zich afvraagt hoe die exit-stroom kan worden ingedamd. Aan het einde van de beraadslagingen van enkele dagen geleden kwam de voorzitter van de Generale Conferentie aan het woord. Zoals gebruikelijk had hij een aantal citaten van Ellen White bij de hand, dit keer afkomstig uit het boek Christian Service. Die uitspraken moesten een antwoord bieden op het probleem. De remedie is: De mensen moeten aan het werk worden gezet! Actief zijn in de kerk voorkomt dat mensen zich van de kerk afkeren!

Het is zeker waar dat je inzetten voor een ideaal, en actief zijn in een organisatie, belangrijke voorwaarden zijn om je bij die organisatie betrokken te voelen. Maar ik geloof niet dat hiermee de kern van de zaak adequaat is geduid. Toen ik mijn boek Gaan of BlijvenEen Boek voor Adventisten aan de Zijlijn schreef, ontdekte ik eens te meer hoe complex het probleem van kerkverlating is. Maar ik zag vooral dat velen, al dan niet langzaam, richting achterdeur gaan, omdat wat ze in de kerk horen en beleven niet voldoende aansluit bij hun leven van elke dag en omdat ze in de kerk de ruimte missen om zichzelf te kunnen zijn en zich echt welkom te kunnen voelen ondanks hun vragen en twijfels.

Ik zou br. Wilson willen adviseren vaker te praten met mensen die vertrokken zijn en ook om misschien eens wat meer over dit onderwerp te lezen of experts (van binnen en buiten onze eigen kerk) te raadplegen. Dat zou hem er misschien van kunnen overtuigen dat er heel veel oorzaken zijn voor de grootschalige kerkverlating en dat mensen zich alleen geroepen voelen om actief te worden als ze zich ‘happy’ voelen in hun kerk. Dit is dan ook de vraag die vooral gesteld en beantwoord moet worden: Hoe worden we een kerk die door de mensen wordt ervaren als een warm geestelijk huis? Als een geestelijk huis waarin iedereen welkom is, en waar je vragen mag hebben en de ruimte ervaart om de christelijke waarden en adventistische beginselen, in een sfeer van vrijheid en respect, te vertalen naar je eigen situatie. Als je in zo’n geestelijke sfeer terechtkomt is de kans groot dat je nooit wegloopt, maar actief wordt en samen met anderen gestaag zult groeien in je geloof.