Mijn best gelezen blog ooit was mijn commentaar van 12 juli 2015 op de stemming tijdens de Generale Conferentie in San Antonio over de inzegening van vrouwelijke predikanten. Het lijkt erop dat mijn blog van vorige week mijn op een na meest gelezen blog is geworden. Kennelijk is—-in elk geval bij de meerderheid van de groep die mijn blogs leest—-het verlenen van gelijke rechten aan mannen en vrouwen in de Adventkerk nog steeds een ‘hot issue.’
De meeste reacties die ik heb ontvangen waren van medestanders ten aanzien van de inzegening van vrouwelijke predikanten. Maar er waren ook reacties van mensen die weliswaar in principe aan vrouwen gelijke rechten willen geven, maar toch ook vinden dat beslissingen van een Generale Conferentiecongres moeten worden geëerbiedigd. Een vaak terugkomend argument is: Er is voorafgaand aan de beslissingen in San Antonio intens gebeden om Gods leiding en dan moeten we toch aannemen dat de uiteindelijke beslissing Gods wil vertegenwoordigt?!

Ja, was het maar zo simpel! In de unies waarin men zich, naar de mening van de topleiding van de kerk, schuldig heeft gemaakt aan verzet tegen de kerkelijke regels is namelijk ook intens gebeden voordat men tot een besluit kwam dat afwijkt van de door de Generale Conferentie uitgezette lijn. Hadden die gebeden minder waarde? Luisterde God naar de gebeden die in San Antonio werden opgezonden, maar niet naar de gebeden van de kerkbestuurders in Noorwegen of van de vertegenwoordigers van de kerk in de Pacific Union?

Het is een vraag die mij dikwijls heeft beziggehouden. Hoe besluit God welke gebeden hij wel of niet zal verhoren? We komen dat probleem in de meest basale vorm tegen als mensen bidden om een bepaald soort weer. De toerist bidt om een droge dag met een aangename temperatuur, terwijl de boer in diezelfde streek God smeekt om eindelijk weer eens regen te sturen. Hoe moet God daarmee omgaan? Welk gebed zal hij verhoren? Ernstiger wordt het als in een oorlog beide strijdende partijen om Gods hulp en zegen vragen. En in een kerkgemeenschap ontstaat een penibele situatie als verschillende partijen God vragen om hun standpunt te laten zegevieren, omdat hun visie op de ‘waarheid’ berust.

Zou het kunnen dat we dikwijls het gebed op een verkeerde manier gebruiken? Is het Gods bedoeling dat we hem komen vragen om een bepaald weertype? Zeker, een almachtige God kan in bijzondere omstandigheden het weer naar zijn goddelijke hand zetten. Maar wat voor weer het wordt is normaliter een kwestie van processen in de natuur die volgens bepaalde wetmatigheden verlopen en die bovendien (volgens de meeste deskundigen) door menselijk gedrag kunnen worden beïnvloed. Op zijn minst moeten we, lijkt mij, terughoudend zijn in ons bidden om een bepaald soort weer. En het wordt, op zijn zachtst gezegd, heel bedenkelijk als we God bidden om wapens te zegenen. Dan wordt bidden in feite tot vloeken, want dan koppelen we de heilige naam van God aan dingen waarmee hij niet geassocieerd mag worden.

Maar wat is dan de rol van gebed in kerkelijke beraadslagingen? Helaas zien we maar al te vaak dat het gebed op een manipulatieve manier wordt ingezet, bijvoorbeeld wanneer onmiddellijk vóór een cruciale stemming iemand gevraagd wordt te bidden en die persoon in zijn gebed duidelijk laat doorschemeren wat de beste beslissing is. Mogen we God vragen om met zijn Geest aanwezig te zijn en ons te inspireren bij onze discussies en besluitvorming? Ja, maar er zijn wel een paar caveats. Of Gods Geest aanwezig is en leiding geeft hangt niet in de eerste plaats af van God. Hij is altijd bij ons, maar of tijdens een bijeenkomst mensen effectief kan aanraken is afhankelijk van de mensen die bijeen zijn. Bidden om de leiding van Gods Geest ontslaat ons niet van de verantwoordelijkheid om de onderwerpen die ter discussie staan grondig te bestuderen. Het ontslaat ons ook niet van de verplichting om ons terdege theologisch te informeren en om studie te maken van elkaars cultuur en achtergrond, zodat we elkaar beter kunnen begrijpen. Het houdt onverlet dat we goed naar andere standpunten luisteren. En dat we, als het op stemmen aankomt, ons niet laten sturen door vooroordelen, politieke overwegingen, of externe pressie. Als aan dat soort voorwaarden wordt voldaan kan Gods Geest werkzaam worden. Zo niet, dan wordt bidden om Gods aanwezigheid en zijn leiding zinloos en in feite een ijdel gebruik van zijn naam, dus een soort vloeken. (Zou het kunnen dat we hiervan een voorbeeld zagen tijdens de laatste jaarvergadering van het wereldbestuur van de Adventkerk?)