Hij is geen intieme vriend, maar ik ken hem goed genoeg om te zeggen dat hij een buitengewoon plezierig en inspirerend mens is. En inmiddels heb ik genoeg gelezen van wat hij heeft geschreven om te concluderen dat hij een creatief en knap academicus is. Ik ontmoette hem voor het eerst toen ik in het Verenigd Koninkrijk woonde en voor het Europese regionale kantoor van de kerk werkte. Ik kwam hem af en toe tegen tijdens mijn bezoeken aan zijn thuisland Noorwegen. In die tijd werkte hij als arts en tevens als predikant in Oslo. Jaren later had ik het genoegen om ongeveer een week bij hem thuis, in de buurt van Loma Linda University, te logere. Daar was hij nog steeds actief in zijn oorspronkelijke vakgebied van de geneeskunde, maar het grootste deel van zijn tijd werkte hij nu als theologieprofessor in theologische faculteit van de Loma Linda University. Hij had intussen zijn doctoraat in de theologie behaald aan de St. Andrews University in Schotland. Sindsdien hebben we elkaar af en toe ontmoet. Hij is een van de denkers in de Adventkerk voor wie ik grote bewondering koester. Ik heb het over Sigve Tonstad.

Sigve heeft een aantal knappe boeken geschreven. Zijn meest opmerkelijke publicaties zijn een boek over de sabbat (The Lost Meaning of the Seventh Day) en een commentaar op het Boek Romeinen (The Letter to the Romans: Paul among the Ecologists). Maar hij schrijft ook artikelen (met name in het tijdschrift Spectrum) en is actief op Facebook, waar hij regelmatig gedichten publiceert.

Toen ik in 2009 (samen met de inmiddels overleden Borge Schantz) een Festschrift voor de toenmalige voorzitter van de Generale Conferentie, dr. Jan Paulsen, verzorgde, nodigde ik Sigve ook uit om een hoofdstuk bij te dragen. Hij reageerde met een verrassend en heel oorspromnkelijk artikel, getiteld “The Nimble Foot” (de wendbare voet). Daarin vertelde hij het verhaal van de voetbalclub van de Noorse stad Trondheim, met slechts 180.000 inwoners, die zelfs enkele topclubs in Europa wist te verslaan, zoals bijvoorbeeld A.C. Milan. Hun succes was voor een groot deel te danken aan hun unieke teamgeest en de vastberadenheid om andere leden van het team te helpen om uit te blinken. Dit artikel zou verplichte leesstof moeten zijn voor iedereen die een leiderschapscursus volgt of aan een leiderschapsseminar deelneemt!

Het schrijven van deze blog over Sigve Tonstad is het resultaat van het lezen van zijn laatste boek Revelation, dat is gepubliceerd in de Paideia Commentary Series (Baker Academic, 2019). Het lag al enige tijd op mijn stapeltje “te lezen” boeken. Maar te beginnen met het van kaft tot kaftlezen van een bijbelcommentaar vergt meestal enige vastberadenheid. Toen ik echter eenmaal begonnen was, bleef ik haast als vanzelf verder lezen.

Veel adventisten zullen zich afvragen of Tonstad een adventistisch-commentaar heeft geschreven. Ik geloof van wel. Hij laat zien hoe het grote-strijd-thema de rode draad is die door dit gehele bijbelboek loopt. Hij volgt niet één van de traditionele benaderingen voor de interpretatie van de Openbaring, zoals de toepassing op de eerste eeuw, met het Romeinse Rijk als de grote schurk, of de toepassing op het einde van de tijd met een of andere monsterlijke Antichrist als de wereldheerser. En hij vermijdt de visie die de profetieën van de Apocalypse in de loop van de geschiedenis in vervulling ziet gaan, en die het pausdom in een sinistere “beestachtige” rol plaatst. Dat is zeker een breuk met de adventistische traditie. Daarmee bewandelt hij een pad waar veel van zijn wetenschappelijke collega’s in de kerk nog steeds bang voor zijn. Het openlijk ontkennen van de historicistische benadering van de Openbaring levert problemen op voor adventistische theologen die in een adventistische academische omgeving willen werken, ook al hebben velen van hen hun twijfels over de geldigheid van veel aspecten van de traditionele uitkeg van de profetieën van Daniël en de Openbaring.

Tonstad heeft de moed gehad om de Openbaring met nieuwe ogen te gaan lezen. Het boek dat hij heeft geschreven getuigt op elke bladzijde van het feit dat hij veel heeft gelezen in de relevante literatuur. Na een zorgvuldige afweging van de verschillende standpunten komt hij met zijn eigen interpretaties. Ik heb niet in alle gevallen voldoende expertise om te beoordelen of het standpunt van Tonstad volledig verdedigbaar is. Ik juich echter elke poging van een adventistische wetenschapper toe die bereid is om dit deel van de Bijbel, dat zo belangrijk is voor onze geloofsgemeenschap, met een frisse blik te bekijken.

We kunnen alleen maar hopen dat dit deel van de Bijbel tot ons zal blijven spreken als we ons er op een nieuwe en creatieve manier mee bezig durven te houden. Met dit nieuwe commentaar, waar het kosmische conflict tussen Goed en Kwaad als een rode draad doorheen loopt, heeft Sigve Tonstad een grote bijdrage geleverd aan het adventistische denken over het laatste bijbelboek. Veel theologen en kerkleiders in het conservatieve deel van de kerk zullen de conclusies van Tonstad niet kunnen waarderen, maar het zal ongetwijfeld veel anderen helpen om een nieuwe betekenis te vinden in de Apocalyps. Dit was zeker mijn ervaring. Ik hoop dat het veel geloofsgenoten zal stimuleren om met een frisse blik naar oude opvattingen en tradities te kijken en een nieuw inzicht te krijgen dat relevant is voor hun geestelijke pelgrimage in de eenentwintigste eeuw.