Daily Archives: Januari 7, 2021

Complottheorieën

Donderdagochtend 7 januari. Gisteravond (Nederlandse tijd) heb ik een paar uur lang met verbijstering gekeken naar de belegering van het Capitoolcomplex in Washington, DC door een menigte van duizenden Trump-aanhangers. Het was meer dan onthutsend om te zien hoe een Amerikaanse president zijn volgelingen aanzette tot een massale actie van vandalisme en tot totale minachting voor de normen van fatsoen en van de wetten van het land, terwijl hij elk grammetje verantwoordelijkheidsgevoel miste. Het gedrag van de menigte was het trieste resultaat van wat hun leider hen de afgelopen vier jaar had geleerd.

Aan de basis van de gebeurtenissen in de Amerikaanse hoofdstad ligt de bereidheid van massa’s mensen om in complottheorieën te geloven. De Amerikaanse president, en de trouwe clique om hem heen, hebben de mensen een constant dieet geserveerd van leugens en verzinsels. Onder de aanhangers van de vertrekkende Amerikaanse president zijn helaas miljoenen mannen en vrouwen die zijn gaan geloven dat er sinistere machten aan het werk zijn die Amerika willen vernietigen, en dat tijdens de recente presidentsverkiezingen een systeem van wijdverbreide fraude de overwinning van hun held heeft “gestolen”. Maar, als er zo’n wijdverbreide fraude was geweest, moeten daar vele duizenden (of nog meer) mensen in het hele land bij betrokken zijn geweest, die hun kwaadaardige plan in het geheim hebben beraamd, en het onder de neus van tienduizenden waarnemers hebben uitgevoerd. Helaas zijn er voor degenen die hartstochtelijk in deze complottheorie geloven, altijd nieuwe ontwikkelingen die hen in hun mening bevestigen.

Terwijl het drama rond de overgang van het ene naar het andere Amerikaanse presidentschap zich verder ontvouwt, hebben andere complottheorieën wereldwijd ook de steun van miljoenen mensen gekregen. De huidige pandemie heeft aanleiding gegeven tot talloze vėrgezochte fantasieën over de oorsprong van het virus. Zelfs in ons land, dat er prat op gaat een bevolking te hebben van meestal zeer nuchtere mensen, lijkt (volgens een recent rapport) zo’n tien procent van de bevolking te geloven dat de Covid-19-pandemie doelbewust is opgezet door farmaceutische bedrijven, in hun streven naar steeds meer winst. (https://nltimes.nl/2020/08/17/10-percent-dutch-believe-covid-19-conspiracy-theories.) Ik zou de laatste zijn om het gedrag van veel van deze bedrijven te verdedigen, maar zo’n theorie heeft duidelijk geen enkele grond in de werkelijkheid.

Een van de meest populaire, wijdverbreide theorieën, die in veel opzichten vermengd is geraakt met complottheorieën over de gevaren van vaccins en van het 5G-netwerk, is de ID2020-theorie. Bill Gates, en het bedrijf Microsoft dat hij heeft opgericht, staan in het middelpunt van deze bizarre theorie. Deze theorie gaat ervan uit dat de pandemie zal worden gebruikt door duistere machten die een wereldregering willen creëren. Ze zijn van plan om de mensheid te controleren door middel van chips die zullen worden geïmplanteerd door de massa-vaccinatie. Door zo’n chip kan men dan de bewegingen van iedereen volgen. Zoals te verwachten viel, zijn veel conservatieve christenen in de USA ervan overtuigd dat dit het satanische “merkteken van het beest” is waarover Johannes in zijn Apocalyps heeft geschreven.

Ik weet niet hoeveel Adventisten geloof hechten aan deze vreemde, en totaal ongefundeerde, ID2020-mythe. Maar ik weet wel dat aan de rafelranden van de Adventkerk een aantal onafhankelijke organisaties en populaire sprekers zijn die allerlei omplottheorieën hebben omarmd en met verve verkondigen. Natuurlijk bevatten hun theorieën meestal”nieuws” over allerlei vermaledijde plannen van de paus en over gevaarlijke machinaties van de jezuïeten. De organisatie van Walter Veith heeft sinds enkele decennia het voortouw genomen bij het uitdragen van bizarre theorieën over de vroegere en huidige rol van tal van geheime genootschappen. Het probleem met complottheorieën is dat sommige elementen ervan misschien wel waar zijn, maar dat deze dan worden uitgesponnen tot een web van wilde, ongefundeerde, speculaties en beschuldigingen.

De laatste tijd reist een zekere David Gates, een onafhankelijke adventistische predikant, de wereld rond om de leden van de kerk te informeren over de kwaadaardige dingen die schuil gaan achter de huidige pandemie en achter de wereldwijde vaccinatieplannen, en over hoe dit allemaal past in een extreme versie van de adventistische visie op de gebeurtenissen van de eindtijd. Deze en soortgelijke activiteiten aan de extreme rechterkant van de kerk hebben de leiding van de kerk ertoe bewogen om een indringende waarschuwing te laten uitgaan naar de leden van de kerk, en er bij hen op aan te dringen deze totaal onverantwoordelijke ideeën, die wijdverbreide onrust veroorzaken, resoluut te verwerpen. (“Covid-19 Vaccines: Addressing Concerns, Offering Counsel”, in Adventist Review on-line: https://www.adventistreview.org/church-news/story15816-covid-19-vaccines-addressing-concerns,-offering-counsel).

Wat wij nodig hebben in de samenleving, ook in de kerk, is kundig, nuchter leiderschap, dat intelligente en transparante informatie geeft over wat er om ons heen gebeurt, en de overgrote meerderheid van de mensen kan inspireren tot het verwerpen van de populistische en paniek zaaiende opvattingen van de onheilsprofeten, die oneindig veel schade veroorzaken.