Daily Archives: Augustus 4, 2021

80/20 en 90/9/1

In 1906 introduceerde de Italiaanse econoom Vilfredo Pareto (1848-1923) het zogenaamde 80/20 principe. Hij stelde vast dat tachtig procent van alle bezittingen in Italië in handen was van twintig procent van de bevolking. Van verschillende kanten kwam het commentaar dat de 80-20 verhouding op heel veel aspecten van het leven toepasbaar is. Ook vandaag de dag is de formule van Pareto nog heel populair. Zo blijken de meeste ondernemers zo ongeveer tachtig procent van hun tijd kwijt te zijn aan problemen bij twintig procent van hun klanten. De meeste mensen (ikzelf beslist inbegrepen) behoren bij de tachtig procent die slechts twintig procent benutten van de software die we op onze computer hebben. In de chemische industrie, zo las ik ergens, veroorzaakt twintig procent van de processen tachtig procent van de kwalijke uitstoot. Natuurlijk gaat het 80/20 principe niet in alle gevallen op, maar de meeste van mijn collega-predikanten zullen instemmen met de observatie dat tachtig procent van de problemen in hun gemeente(n) afkomstig is van niet meer dan twintig procent van de leden.

Ik kende het 80/20 beginsel van Pareto al heel lang, maar kort geleden liep ik tegen een andere bijondere combinatie van getallen op, nl. 90/9/1. Een van de studenten die ik bij hun MA leadership studie begeleid schreef erover in een van zijn opdrachten. De Deense IT-specialist Jakob Nielsen is een expert op het gebied van gebruiksvriendelijkheid van software en websites. In 2006 publiceerde hij een boek over het gebruik van sociale media en daarin lanceerde hij het 90/9/1 principe. Op basis van uitgebreid onderzoek ontdekte hij dat op interactieve websites slechts ongeveer één procent van de lezers met grote regelmaat een post plaatst en negen procent dat zo af en toe doet. Negentig procent van de lezers definieert hij als “lurkers”. Zij bezoeken een site, lezen en overwegen wat ze daarop aantreffen, maar reageren nooit door een opmerking te plaatsen of op de een of andere manier bij te dragen aan een discussie. Hij gaf naderhand te kennen dat de verhouding bij blogs nog iets ongunstiger is en eerder in de richting van 95/4,5/0,5 komt. Dat komt wel aardig overeen bij wat ik ten aanzien van mijn wekelijkse blog constateer. Mijn blogs worden door enkele duizenden personen gelezen, en daarbij is de Nielsen-formule een behoorlijk accurate weergave van het aantal personen dat af en toe, of redelijk vaak, reageert.

Op het eerste gezicht lijkt dit nogal teleurstellend: zoveel “lurkers” en zo weinig mensen die actief participeren. Maar voordat ik me daar al te teleurgesteld bij voel moet ik wel beseffen dat ik zelf ook bij mijn tamelijk actieve gebruik van de sociale media meestal een “lurker” ben. Dat neemt echter niet weg dat ik door mijn gebruik van de sociale media heel veel informatie verzamel en kennis opdoe. En dus mag ik aannemen dat heel wat “lurkers’ die mijn blogs en FaceBook posts lezen ook wel degelijk geïnteresseerd zijn in wat ik schrijf. Het werkstuk van de student, waarnaar ik hierboven verwees, ging over innovatie in het kerkelijk werk, en was toegespitst op het gebruik van de sociale media tijdens de Corona-pandemie. Veel kerkdiensten werden gestreamd, of via andere virtuele kanalen aangeboden. Vaak was daarbij het aantal directe reacties maar relatief klein. Maar hier is de Nielsen-formule ook zeker van toepassing en we mogen aannemen dat veel “lurkers” geestelijk profijt hebben gehad van deze virtuele diensten. En dat moet voldoende reden zijn om ermee door te gaan om naast de fysieke diensten, die nu weer mogelijk zijn, ook virtuele diensten te blijven verzorgen. Het is immers bepaald niet uitgesloten dat sommige “lurkers,” die vóór de Corona-crisis goeddeels van de kerk vervreemd waren, in de toekomst naast het virtuele contact ook weer het fysieke contact zullen opzoeken.