Lange tijd overheerste het onderwerp van Corona de Nederlandse media, maar in de afgelopen weken is ook een ander topic het gesprek van de dag geworden: grensoverschrijdend seksueel gedrag. Uiteraard is de Me-too commotie van enkele jaren geleden niet ongemerkt aan ons land voorbijgegaan. En we zijn ook gedetailleerd op de hoogte gebleven van de schandalen rond Jeffrey Epstein en zijn assistente-in-het kwaad, Ghislaine Maxwell, die zich nu voor de rechter moet verantwoorden. Ook seksuele uitspattingen van politici, prominente zakenlieden en lieden in de entertainment industrie zijn breeduit in de media uitgemeten.

Maar nu is de schijnwerper vooral gericht op wantoestanden in eigen land. Er is geschokt gereageerd op onthullingen achter de coulissen van de Voice of Holland talentenjacht. Een aantal meisjes en jonge vrouwen hebben verteld over de manier waarop zij door een aantal mannen zijn behandeld. Hun beschuldigingen variëren van ongepast grappen, betastingen en regelrechte aanrandingen. Een tweede schokgolf werd veroorzaakte door het seksueel wangedrag van een directeur van de Ajax voetbalclub in Amsterdam, die geen andere keus had dan per direct ontslag te nemen, nadat een aantal vrouwen hem van seksueel wangedrag beschuldigden. Het bleek dat de betrokkene onder andere foto’s van zijn geslachtsdeel aan vrouwen in zijn werkgeving stuurde. Ik heb en passant een woord geleerd dat ik nog niet kende: “dickpic.” Maar uit de berichten in de kranten en de discussies in de talk shows op de televisie heb ik inmiddels begrepen dat het ongevraagd aan vrouwen sturen van foto’s van de manlijke edele delen tamelijk veel voorkomt. Ook deze week hield een parlementslid de eer aan zichzelf door uit de politiek te verdwijnen nadat bekend dreigde te worden dat hij zich schuldig had gemaakt aan ernstig seksueel grensoverschrijdend gedrag. Inmiddels heeft de overheid mevr. Mariëtte Hamer, een bekende politica, aangesteld om de regering te adviseren in dit soort penibele aangelegenheden.

Seksueel grensoverschrijdend gedrag is natuurlijk geen nieuw verschijnsel. In veel maatschappelijke organisaties en bedrijven heeft lange tijd een cultuur geheerst waarbij mannen de (vaak ongepaste) toon aangaven en vrouwen niet of nauwelijks durfden te protesteren als zij als lustobjecten werden behandeld en zich allerlei handtastelijkheden en vernederende “grappen” moesten laten welgevallen. Het nafluiten van vrouwen is niet een pas kortgeleden uitgevonden middel om manlijke belangstelling te laten blijken. Vooral ook in “hogere” kringen konden mannen lange tijd zich dingen permitteren die niet door de beugel konden. Vaak bleken dienstmeisjes een gemakkelijke prooi te zijn voor de adolescente zoon van de heer en de vrouw des huizes. Vreemdgaan—het onderhouden van een maîtresse–was onder adellijke lieden schering en inslag. Momenteel ligt de Britse Prins Andrew zwaar onder vuur, maar bekend zijn ook de capriolen van de Nederlandse koninklijke hoogheden Prins Hendrik en Prins Bernard.

Helaas was de kerk ook niet altijd een oase van seksuele ingetogenheid. De Rooms-Katholieke Kerk heeft veel van haar morele gezag verloren door de misdragingen van grote aantallen geestelijken. Nog deze week laaide de verdenking tegen de voormalige Paus Benedictus weer op, dat hij in zijn functie als bisschop en kardinaal in Duitsland seksueel wangedrag van een aantal priesters zou hebben genegeerd. In enkele Protestantse megakerken zijn in het recente verleden geestelijke leiders in seksueel opzicht de fout in gegaan. Dat priesters en predikanten (ook in de Adventkerk) soms voor seksuele verleidingen bezwijken is geen nieuwe ontwikkeling.

Het is niet altijd duidelijk waar precies de grens ligt tussen onvoorzichtig en totaal onaanvaardbaar gedrag, tussen een “onschuldige” flirt en ongewenste intimiteit, en waar een definitieve grens wordt overschreden. En bij alle manlijk wangedrag moet ook worden erkend dat niet alle vrouwen altijd toonbeelden van ingetogen heiligheid zijn. Ook is duidelijk dat er culturele verschillen bestaan tussen wat als goed of verkeerd moet worden beschouwd. Maar deze en andere vaak gehoorde argumenten kunnen de huidige golf aan laakbaar gedrag natuurlijk niet goedpraten. Anno 2022 zouden we allemaal moeten weten dat vrouwonvriendelijk en intimiderend gedrag in welke vorm ook niet kan worden getolereerd.

Tegelijkertijd moeten christenen beseffen dat elke vorm van seksueel grensoverschrijdend gedrag moet worden veroordeeld. Er is altijd sprake van immoreel gedrag als een vrouw wordt gediscrimineerd en vanwege haar sekse niet eenzelfde rol en status kan bereiken als een man in een soortgelijke positie. Het niet volledige erkennen van vrouwelijke predikanten is niet in de eerste plaats een theologische aangelegenheid maar een moreel probleem.

Ten slotte moet aan dit alles, volgens mij, wel worden toegevoegd dat de nadruk te eenzijdig kan liggen op seksueel wangedrag—hoe ernstig dit ook is. Er zijn ook andere vormen van immoreel gedrag die maar al te vaak worden getolereerd. Je kunt je correct gedragen ten aanzien van het andere geslacht, maar tegelijkertijd geen oog hebben voor de noden van anderen of het niet al te nauw nemen met de waarheid—-om maar twee voorbeelden te noemen. Laten we daarom, voordat we te snel een oordeel vellen over anderen, altijd beseffen dat er helaas op ons zelf ook nog wel het een en ander valt aan te merken.