Daily Archives: Juli 6, 2022

Het geduld raakt op

We wisten van te voren dat het onlangs gehouden wereldcongres van onze kerk geen doorbraak zou brengen ten aanzien van het inzegenen van vrouwen als predikant. We zullen nog even geduld moeten hebben. Ik blijf er echter van overtuigd dat die doorbraak er gaat komen. Het wordt immers steeds moeilijker om uit te leggen waarom de Adventkerk zo met deze kwestie omgaat. Welke theologische onderbouwing is er om vrouwelijke predikanten nog steeds de inzegening te onthouden, terwijl hun seksegenoten wel tot ouderling of diaken kunnen worden ingezegend. Gaat het daarbij om een ander soort zegen gegeven, een soort inzegening light? En het is natuurlijk absurd dat een vrouw niet kan worden gekozen als leider van een conferentie—omdat volgens de zelfgemaakte regels alleen een ingezegende predikant conferentie-voorzitter kan worden—maar dat er wel een vrouwelijke vice-president kan zijn in ons hoogste kerkelijke bestuursorgaan. Audrey Anderson, de voormalige secretaris van de Trans-Europese Divisie volgde immers Ella Simmons op als een van de vicevoorzitters van de GC.

We zullen nog even geduld moeten hebben. Het is wellicht een troost om te zien dat ook ook in andere kerken voor voorstanders van gelijke rechten van vrouwen in kerkelijke ambten, geduld in ruimte mate vereist was (en is). Ik kwam onlangs twee interessante voorbeelden daarvan tegen. In 1940 begon Nora van Egmond aan haar theologische studie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Zij wilde graag predikant worden in de Gereformeerde Kerk (die later deel zou worden van de PKN—de Protestantse Kerk in Nederland). Na afsluiting van haar studie deed zij allerlei pastorale en andere werkzaamheden. Het duurde 22 jaar voordat zij in het ambt van predikant bevestigd werd. Dat gebeurde pas nadat tijdens de synode van 1969-70 de Gereformeerde Kerk in Nederland de kerkelijke ambten volledig openstelde voor vrouwen. Later zei Nora van Egmond dat zij lang had moeten wachten, maar dat het haar uiteindelijk verraste dat de wachttijd niet veel langer was. Zij had op tachtig jaar gerekend!

Andere kerkgenootschappen in Nederland waren al aanzienlijk eerder overgegaan tot het aanstellen van vrouwelijke predikanten. Anne Zernike (1887-1972) werd in 1911 de eerste vrouwelijke predikant in de Doopsgezinde Kerk en Frederika Willemina Rappold volgde in 1920 als de eerste vrouw die in de Remonstrantse Kerk als predikant bevestigd werd. De Lutherse Kerk in Nederland nam in 1922 het besluit om ook vrouwen tot het ambt van predikant toe te laten. Zeven jaar later begon dominee Jantine Auguste Haumersen officieel haar werkzaamheden als predikant in de lutherse gemeente in Woerden. Het bleef echter heel moeilijk voor vrouwen om hun plek te vinden in de lutherse mannenwereld. Tot 1956 waren er maar vier vrouwelijke predikanten in luthers Nederland. Pas in de jaren 70 begon de acceptatie van gehuwde vrouwelijke predikanten moeizaam op gang te komen! Al met al vroegen de lutherse mannenbroeders heel wat geduld van hun achterban. En vrouwen die predikant wilden worden hadden aanzienlijke obstakels te overwinnen. Anno 2022 zijn er echter meer vrouwen dan mannen op lutherse kansels. (Zie Sabine Hiebsch, “Lutherse vrouwen op de kansel—1922-2022, Tijdschrift voor Nederlandse Kerkgeschiedenis, blz. 56-71).

Hoeveel geduld moeten we in de Adventkerk nog hebben voordat het bijbelse beginsel van volledige gelijkheid tussen mannen en vrouwen wereldwijd wordt geaccepteerd? Waarschijnlijk moeten we het allereerst verwachten van de moed van bestuurders in de “lagere” kerkelijke regionen. Welke signalen gaat Daniel Duda, de nieuwe voorzitter van de Trans-Europese Divisie, afgeven? Zal hij een eigen koers durven varen in dit deel van de wereld waarin discriminatie van vrouwen op totaal onbegrip stuit en zelfs illegaal is? Zullen bestuurders van Europese unies het voorbeeld durven volgen van hun Duitse collega’s—-in afwijking van wat de Generale Conferentie nog steeds voorschrijft? Voorstanders van volledige gelijkheid tussen mannen en vrouwen hebben steeds veel geduld gehad. Dat bleek nodig te zijn, zoals dat ook in andere kerken nodig was. Maar het geduld van velen raakt op . . .