Ik ben een kritische voorstander van de Europese Unie. Het lijkt me goed als de EU in een verstandig tempo verder wordt uitgebreid en dat bijv. op den duur ook Turkije en de Balkanlanden lid worden. Natuurlijk erger ik me ook wel eens aan ‘Brussel’—en niet alleen als ik vast zit in het Brusselse verkeer, omdat alle regeringsleiders na een ‘top’ weer veilig en gerieflijk moeten vertrekken (zoals mij ten tijde de laatste ‘top’ overkwam). Misschien zou het allemaal ook wel iets minder bureaucratisch kunnen worden georganiseerd. De noodzaak van regelmatige verhuizingen van het gehele circus naar Straatsburg valt aan een normaal mens (die geen Fransman is) niet uit te leggen.) Vorig jaar heb ik een keer een rondleiding gehad door het Europese parlement en door het gigantische kantoorgebouw daaromheen en daarbij bleef als allesoverheersende gedachte wel hangen: Hoeveel zal dit allemaal wel niet kosten? Zou het niet allemaal een onsje minder kunnen zijn?  Maar, alles bij elkaar genomen, heeft de Europese eenwording (inclusief de euro) ons veel goeds gebracht en is het belangrijk om ons niet door tegenvallers (zoals het Griekse debacle) te laten verleiden om de EU weer op te blazen.

Waarschijnlijk zullen er lezers zijn die een andere mening hebben en met instemming de recente speech van David Cameron hebben aangehoord. En het is mij bekend dat er zevende-dags adventisten zijn die afwijzend staan tegenover de Europese eenwording, omdat de bijbelse profetie, volgens hen, aangeeft dat dit een heilloos project is. Daarbij wordt dan vooral verwezen naar de droom van de Babylonische koning Nebukadnessar, die in Daniel 2 door de profeet wordt uitgelegd. De verschillende metalen van de onderdelen van het grote beeld waarvan de koning droomde, duiden op een opeenvolging van politieke machten: Babylon (het gouden hoofd), Medo- Perzië (de zilveren borst en de armen), Griekenland (de bronzen buik en lendenen), en Rome (de twee ijzeren benen). Het beeld heeft tien tenen, van ijzer vermengd met klei. Volgens de traditionele opvatting wordt door de tien tenen het verdeelde Europa gesymboliseerd dat (na de Romeinse tijd) nooit meer een hechte eenheid zal vormen (ijzer en klei geeft nu eenmaal geen sterke legering!). Die verdeeldheid blijft bestaan tot een steeds groter wordende steen het beeld treft en verwoest. Daarmee wordt het goddelijk ingrijpen bedoeld, aan het einde der tijden, als de komst van Jezus een rijk van een totaal andere orde inluidt. Ergo: alle pogingen om eenheid te brengen in Europa zijn tot mislukken gedoemd en dienen dus ook door ons, net als door David Cameron, te worden afgewezen.

Die laatste conclusie dat we een bepaald project niet zouden moeten steunen, omdat de wederkomst van Jezus er straks een eind aan zal maken, lijkt me op zijn minst gezegd nogal discutabel. Die redenering zou ons volstrekt lamslaan en alle menselijke pogingen frustreren om als goede rentmeesters nog iets van deze aarde te maken. Maar ook een ander aspect lijkt mij belangrijk.

Er zitten nogal wat haken en ogen aan een exacte ‘historische’ duiding van bijbelse profetieën. Dat geldt zelfs voor een relatief ‘eenvoudige’ profetie als de profetie van het beeld in Daniel 2. Dat er gedoeld wordt op een opeenvolging van rijken wordt door vrijwel geen enkele bijbeluitlegger betwist. Wie ervan uitgaat dat het geschrift van Daniel in de tijd van de Seleucidische koningen (tweede eeuw v. Chr.) is ontstaan zal echter met een andere lijstje komen degene die vasthoudt aan de zesde eeuw v. Chr. als de tijd waarin het geschrift ontstond. Dat laatste is de traditionele opvatting van o.a. de adventisten, die echter door de meerderheid van de hedendaagse uitleggers van Daniel niet wordt gedeeld.

Maar zelfs als we bij onze beschouwing van de ‘tien tenen’ vasthouden aan de lijst van de traditionele adventistische uitleggers, kunnen we wel wat vragen stellen. In de begindagen van het adventisme wisten mannen als Uriah Smith en Louis Conradi precies welke tien machten bedoeld werden met de tien tenen: Hunnen, Oostgothen, Westgothen, Franken, Vandalen, Sueven,  Bourgondiërs, Herulen, Anglo-Saksen, en Lombarden. Maar tegen het einde van de negentiende eeuw ontstond er in adventistische kringen al flinke onenigheid over deze lijst. Wie de geschiedenisboekjes erop naslaat zal trouwens ontdekken dat er veel meer belangrijke stammen op Romeins grondgebied woonden en dat het beeld eigenlijk zo’n twintig tenen had moeten hebben. Uit dat probleem kun je je natuurlijk redden door te zeggen dat het getal tien ‘symbolisch’ moet worden opgevat!

Toen zes landen samen de  EU oprichtten, voorspelden sommigen dat er een verbond van tien landen zou ontstaan dat na verloop van tijd weer uiteen zou spatten. Toen de EU groeide (nu tot 27 landen) was dat niet langer een geloofwaardige theorie.  Een ander probleem dat volgens sommigen om een oplossing vroeg is, dat de tegenwoordige wereld veel groter is dan het grondgebied waarover de rijken van de oudheid regeerden.  Wie nu over wereldrijken praat zal toch moeilijk kunnen zwijgen over de VS, China, enz.  Daarom zijn er uitleggers die denken dat de tien tenen waarschijnlijk eerder moeten worden uitgelegd als tien invloedrijke regio’s in de wereld in plaats van als individuele landen.

Maar hoe dan ook, velen zijn het er over eens: Het streven naar grotere politieke en economische eenwording in de wereld is volgens de profetie gedoemd te mislukken.  Daarom is de toespraak van de Britse premier David Cameron van vorige week in feite goed nieuws. Hij helpt een handje bij de vervulling van de profetie.  En hoe eerder de EU, en eventueel andere samenwerkingsverbanden, worden opgeblazen, des te beter is het. Want dat is een voorbode van het einde van de geschiedenis en een teken dat Christus’ komst dichtbij is gekomen.

Ik ben steeds voorzichtiger geworden met een ‘duidelijke’ historische uitleg. De profetische boeken, zoals die van Daniel en de Openbaring, zijn niet in de eerste plaats lessen in geschiedenis. Zeker, er is een boodschap voor onze tijd. Maar die moet m.i. niet leiden tot theorieën over hoe het met de euro en ‘Europa’ zal aflopen.  In Daniel gaat het niet zozeer om het beeld van diverse metalen, maar om de steen. De boodschap is: God grijpt uiteindelijk in. Het rijk van God is geen sprookje, of zoethoudertje, maar het komt! De rest mag je desnoods vergeten. De reden dat ik dat geloof is een van de redenen waarom het adventisme nog steeds mijn geestelijk huis is. (En bij de volgende verkiezingen stem ik opnieuw op een partij die pro-Europa is!).