Je suis Charlie

 

Ik herinner mij een gesprek dat ik jaren geleden had met dr. B. B. Beach.   We waren beiden zeer actief op het gebied van de promotie en verdediging van godsdienstvrijheid.  Bert Beach beheerde die portefeuille op het wereld-hoofdkantoor van de Adventkerk in de VS en ik was zijn ‘counterpart’ in een deel van Europa en enkele andere gebieden. Het gesprek ging over Scientology. Ik was er nogal verbaasd over dat Beach opkwam voor de rechten van deze beweging in een bepaald land (ik ben vergeten waar het was.)  Ik suggereerde dat het wellicht geen goede PR zou zijn voor een adventistische organisatie als de onze om de rechten van de scientologists te verdedigen. Zijn antwoord is mij altijd bijgebleven. Hij zei: ‘Het is niet zo moeilijk om je sterk te maken voor de rechten van mensen met wie je het goeddeels eens bent en die jouw sympathie hebben. Maar als je een echte voorstander van geloofs- en godsdienstvrijheid bent, kom je ook op voor mensen die een standpunt huldigen dat je tegenstaat of die je ronduit onsympathiek vindt.’

Ik moest daaraan denken toen woensdag j.l. de media bol stonden van de berichtgeving over het vermoorden van leden van de staf van het Franse weekblad Charlie Hebdo en van enkele politieagenten.  Natuurlijk ben ik het volkomen eens met alle weldenkende mensen die zeggen dat vrijheid van meningsuiting een groot goed is en dat er nooit een geldige reden kan zijn om mensen uit de weg te ruimen die zich tegen jouw geloof of cultuur verzetten.  Aan de andere kant mag een afschuwelijke gebeurtenis als deze ook geen aanleiding zijn om alle moslims in een kwaad daglicht te stellen en anti-islam acties te  gaan organiseren. Ik moet erkennen dat er een flink aantal elementen zijn in de islam die ik niet sympathiek vind. Maar ik herinner mij de woorden van mijn mentor en vriend Beach: ‘Je bent pas echt een verdediger van godsdienstvrijheid als je die vrijheid ook voluit gunt aan mensen die qua mentaliteit ver van je afstaan.

De medewerkers van een blad als Charlie Hebdo moeten zonder gevaar kunnen schrijven en tekenen wat ze willen. Maar ik vind het verkeerd als men de spot drijft met de geloofsovertuiging van een ander. De meeste cartoons in Charlie Hebdo kunnen mij dan ook niet bekoren. Ik kan er niet om lachen. Als christen stoort het mij ook als men geen respect toont voor mijn geloof en voor de Stichter daarvan.Het stoort mij als mensen de spot drijven met, of respectloos schrijven en spreken over andere christelijke geloofsgemeenschappen, inclusief het rooms-katholicisme. Kritiek is natuurlijk geoorloofd—en anderen mogen ook kritiek  hebben op de geloofskeuze die ik heb gemaakt. Maar er moet ten allen tijde respect zijn voor de ander. Dat mag je ook vragen aan niet-moslims die geen waardering hebben voor de islam en voor Mohammed.

Helaas verstoort een gebeurtenis als die van afgelopen woensdag de toch al gespannen verhoudingen tussen verschillende bevolkingsgroepen—in een land als Frankrijk met een heel grote moslimgemeenschap, maar ook in ons land. De schuldigen moeten hun straf krijgen. Maar de enige lange-termijn oplossing is respect voor elkaar, ook als men het radicaal oneens is. Want gebrek aan respect leidt onvermijdelijk tot geweld.