Liberaal?

 

Eens in de twee jaar is er een bijeenkomst van theologiedocenten van de Europese adventistische onderwijsinstelling die een theologische afdeling hebben: Friedensau Universiteit in Duitsland,  Collonges (Campus Adventiste sous-Salève),in Frankrijk,  het Newbold College for Higher Education in Engeland, het Zaotsky Instituut in Rusland en een tiental colleges met een beperkter theologische aanbod. Dit jaar werd deze studiebijeenkomst in Engeland gehouden en werden de faciliteiten van Newbold College daarvoor gebruikt. Ik ben de afgelopen tien jaar steeds uitgenodigd, omdat mijn theologische belangstelling bekend is en ik ook van tijd tot tijd hier en daar een zgn. ‘intensieve cursus’ van enkele dagen of weken geef. Er wordt dan wel van me verwacht dat ik bij een conferentie als deze niet alleen een toehoorder ben maar ook een presentatie geef. Dat heb ik dit jaar ook weer met veel genoegen gedaan.

Het thema voor de bijeenkomst was Revival and Reformation. Allerlei facetten werden onder de loep genomen (hoewel sommige sprekers zich niet erg nauwkeurig aan het opgegeven onderwerp hielden). Ik was gistermiddag de laatste spreker met het onderwerp: Revival and Reformation: A current Adventist initiative in a broader historical context.

Wanneer zo’n 65 adventistische theologen uit 15 verschillende landen bijeen zijn, blijkt al snel, bij de officiële presentaties en de daarop volgende discussies, maar vooral ook bij gesprekken bij de wandelgangen, hoe verschillend er over heel veel zaken wordt gedacht. Onwillekeurig deel je in gedachten de deelnemers in op de schaal van ‘orthodox-conservatief-rechts’ aan de ene kant tot liberaal-links aan de andere kant. Van de meesten heb je wel zo’n idee waar zij zich op die schaal ergens bevinden. Ik denk dat de meeste van mijn mede-congressisten mij waarschijnlijk ergens aan de liberale kant zullen plaatsen.

Ik vraag me soms wel eens af in welk theologisch hokje ik eigenlijk thuis hoor. Ben ik ergens in het veilige midden en kan ik dus moeilijk als conservatief of echt liberaal worden gezien? Of moet ik toch wel toegeven dat ik nogal liberaal ben? Dat is, denk ik, heel moeilijk te zeggen. Want het hangt er maar van af hoe je dat woord definieert. En ook waarmee je vergeleken wordt. Je kunt liberaal zijn in de ogen van conservatieve geloofsgenoten, maar tegelijkertijd (om maar een voorbeeld te noemen) nogal conservatief zijn in de ogen van een liberale remonstrantse of liberale doopsgezinde gelovige. Je kunt ook in sommige opzichten nogal liberaal zijn in je theologie, terwijl je tamelijk conservatief bent in je leefstijl. Of andersom.

In mijn koffer heb ik een boek dat ik inmiddels bijna uit heb. Het is geschreven door Douglas Ottati, een Amerikaanse theologie-professor Het heeft als titel Theology for Liberal Protestants (Eerdmans, 2013). Hij geeft aan dat liberale theologie zich baseert op de Bijbel en op de traditie die het bijbels geloof steeds op verschillende manieren heeft verwoord, maar ook rekening houdt met de ontwikkelingen in andere disciplines (zowel in de menswetenschappen als in de natuurwetenschappen) en haar geloof vervolgens wil vertalen op een wijze die ‘aankomt’ bij mensen van de eenentwintigste eeuw.  Dit is geen exact citaat, maar geeft, denk ik, goed weer wat Ottati zegt en wat de basis is voor zijn boek. In de afgelopen weken heb ik het boek bij stukjes en beetjes gelezen. Het schoot niet echt op, want ik was tamelijk druk bezig met heel veel dingen, maar daarom heb ik er niet minder van genoten. En als ik het liberale model van Otatti op mijzelf toepas, dan kan ik niet anders zeggen dan: Ja, ik wil een liberale protestant, cq. Adventist te zijn en blijven!