Tussen twijfel en geloof

 

[Melbourne, 29 januari, 2016] Ik wantrouw mensen die zeggen dat ze nooit twijfelen. En dan bedoel ik niet twijfel over wat ze vandaag zullen aantrekken of over wat er vandaag op het menu zal staan. Ik heb het dan over geloofstwijfel.

Geloof biedt nooit absolute zekerheid. Het is hopen, verwachten, vertrouwen—een verbazingwekkend en toch reëel soort zekerheid, maar zonder harde wetenschappelijke bewijzen. Het is dan ook niet zo vreemd dat veel mensen het moeilijk vinden om te geloven, of hun geloof zelfs kwijtraken.

Ryan Bell, een voormalig predikant van de Adventkerk in Hollywood (VS), besloot om met een experiment te beginnen. Hij wilde een jaar lang leven als atheïst. Hij wist niet waartoe het zou leiden en hoe hem dat zou veranderen. Ongetwijfeld was het niet iets dat de ene dag bij hem opkwam en waaraan hij de dag daarna begon. Ik ken zijn persoonlijke geschiedenis alleen van een paar fragmentarische opmerkingen van mensen die hem goed kennen en vermoed dat er een ingewikkeld proces aan is voorafgegaan. Inmiddels is het meer dan twee jaar geleden dat hij aan dit avontuur begon. Hij schrijft erover en houdt er voordrachten over en er zijn kennelijk heel wat mensen die willen weten hoe het hem vergaat. Inmiddels is wel duidelijk dat hij niet na een jaar met zijn experiment is opgehouden. Voor zover ik zijn weg heb kunnen volgen is heeft hij inmiddels zijn christelijk geloof (voorgoed?) afgezworen.

Af en toe kom ik de naam van Ryan Bell tegen. Dat gebeurde bijvoorbeeld toen ik deze week het boekje Why I Try to Believe las. Ik kocht het eerder deze week in de adventistische boekhandel die te vinden is in het kantoor van de Victoria-conferentie van de Adventkerk in Melbourne. (Overigens genoot ik veel meer van mijn bezoek aan een andere boekhandel, een filiaal van Kooron, de keten van eerste klas theologische boekhandels in Australië!) Het boekje is geschreven door Nathan Brown, de redacteur en directeur van het adventistische uitgevershuis in Australië. Ik heb Nathan in het verleden een keer ontmoet en hoop hem opnieuw te zien voordat ik Australië over twee weken weer verlaat.

Het voorwoord in Nathan Brown’s boek is geschreven door Ryan Bell. Nathan en Ryan zijn al jarenlang bevriend. Nathan geeft aan dat ook hij veel twijfel kent, maar dat hij een andere route heeft gekozen dan zijn vriend Bell. Hij wil zijn geloof niet loslaten, maar wil ondanks alle twijfel die hij vaak voelt blijven geloven en hij hoopt dat hij met zijn open en eerlijke relaas ook anderen kan helpen het geloof een nieuwe kans in hun leven te geven. Ik heb het boek met veel interesse en bewondering gelezen en zal het aan diverse vrienden van me warm aanbevelen.

Het lezen van dit boekje sterkte mij in het plan dat in de afgelopen vier of vijf weken geleidelijk aan vastere vormen in mijn hoofd begon aan te nemen, namelijk om een boek te gaan schrijven dat zich speciaal richt op mensen die aan de rand van de kerk staan—er vlak vóór of er net overheen. Ik ben vooral de laatste tijd heel veel mensen tegengekomen die me vertelden over hun twijfel en onzekerheid—over hun problemen met hun geloof in God of met de kerk. Nogal wat adventisten vertelden mij hoeveel moeite ze hebben met bepaalde ontwikkelingen in hun kerk—in Nederland maar vooral ook in het adventisme als geheel. Ik zit dikwijls met veel van diezelfde vragen en vraag me soms ook af of ik het in mijn kerk kan blijven volhouden. Tot dusverre kom ik steeds (net als Nathan Brown) tot de conclusie dat het de moeite waard is om te blijven vasthouden aan mijn geloof in God en dat ik nog steeds goede redenen heb om de Adventkerk als geestelijke basis te hebben. Het is niet altijd gemakkelijk, maar ik denk dat ik misschien mensen kan helpen om ook op de weg van het geloof te blijven.

Inmiddels heb ik voor mezelf de opzet van zo’n boek op papier gezet. Ik heb het aan een aantal mensen laten zien die me aansporen om aan dit project te gaan werken. Het lezen van Nathan Brown was een verdere aansporing.

Er zijn nog wel een paar hobbels. Ik moet nog besluiten of ik het in het Engels of in het Nederlands ga schrijven. Het vergt uiteraard het nodige denk- en leeswerk. Het schrijven is eigenlijk het gemakkelijkste deel. En dan is er nog een belangrijk punt: Is er in de Adventkerk een plek waar ik zo’n boek uitgegeven kan krijgen? Maar, zoals gezegd, het plan begint vastere vormen aan te nemen. Er zijn in 2016 ook andere projecten waaraan ik hoop te werken, maar wie weet wordt dit plan toch in de komende 12-18 maanden verwezenlijkt.