Macht en/of invloed

 

Mensen met macht hebben doorgaans ook veel invloed. Dat geldt zowel in de maatschappij als in de kerk. Leidinggevenden hebben een bepaalde vorm en mate van macht over de organisatie waarvan zijn deel uitmaken en over andere mensen in die organisatie. Politici hebben dikwijls macht die zich heel ver uitstrekt.  En daarbij hebben zij dus invloed, zowel wat betreft het heden als de toekomst, omdat hun besluiten vaak langdurige gevolgen hebben en dingen soms onomkeerbaar veranderen.

Kerkelijke leiders hebben ook macht. Doordat mensen in bepaalde functies zijn benoemd kunnen zij initiatieven nemen, of die juist tegenhouden. Zij kunnen vaak andere mensen bevorderen of zo’n bevordering blokkeren. Zij kunnen een belangrijke rol spelen bij veranderingsprocessen en bij het sturen van de denkrichting van de kerk. Daarbij hebben zij dus grote invloed, vooral als zij ook charismatische eigenschappen bezitten en mensen kunnen enthousiasmeren en inspireren.

In democratische landen en organisaties is macht aan beperkingen gebonden en moet die gewoonlijk worden gedeeld. Er zijn ook mechanismen om de beslissingen van leiders te toetsen en om leiders eventueel weer te verwijderen. In niet-democratische landen kunnen leiders tot op zekere hoogte hun wil aan iedereen opleggen.

In een wereldwijde kerk zoals die van de zevendedags adventisten, hebben leiders ook macht en invloed. Maar hoeveel macht zij hebben verschilt van land tot land. In de Verenigde Staten, bijvoorbeeld, heeft een voorzitter van de kerk in een bepaald gebied veel meer macht (en daarmee vaak meer invloed) dan een kerkelijke voorzitter heeft in een Europees land. De kerk volgt nu eenmaal in sterk mate het bestuursmodel dat in een land gangbaar is.

Maar er zijn ook heel veel mensen die geen macht meer hebben, maar wel invloed. Vaak hebben oud-politici en mensen die door hun arbeidsverleden een heel uitgebreid sociaal netwerk hebben opgebouwd nog heel veel invloed. Ook academici, schrijvers en kunstenaars en belangrijke personen in de mediawereld mogen dan weliswaar geen politieke of bestuurlijke macht hebben, maar ze hebben wel invloed en vaak kunnen ze die laten gelden op zo’n manier dat degenen die de macht hebben daarmee wel rekening moeten houden.

Ook in een kerk zijn er tal van mensen zonder macht maar met veel invloed. Ik denk daarbij aan voormalige bestuurders, maar ook aan mensen die door allerlei oorzaken uitgebreide, vaak internationale, netwerken, hebben opgebouwd. Ik denk ook aan theologen en andere academici, aan predikanten die grote bekendheid hebben gekregen en aan mannen en vrouwen die blogs of boeken schrijven, in allerlei forum van zich laten horen en langs de zijlijn van het kerkelijk bedrijf kunnen lobbyen.

Meer dan ooit is het nu voor de Adventkerk nodig dat de mensen die weliswaar geen macht (meer),maar nog wel invloed hebben, van zich laten horen.  Momenteel zijn er leiders (vooral in de hogere bestuurslagen) die hun macht willen gebruiken om uniformiteit in denken en in regelgeving ten koste van alles af te dwingen. Dat kan catastrofale gevolgen hebben. Het is belangrijk dat al degenen die geen formele macht maar wel invloed hebben en hun bedenkingen hebben bij allerlei processen die zich in de kerk afspelen, hun invloed bewust en gecoördineerd gebruiken om degenen die aan de bestuurlijke touwtjes trekken ertoe te brengen met grotere tolerantie en meer begrip voor andere meningen te opereren.

In de komende herfst zal het bestuur van de wereldkerk zich opnieuw buigen over de vraag wat er moet gebeuren met die organisatorische delen van de kerk waar men zich door zijn geweten gedwongen voelt geen enkel onderscheid in de kerkelijke ambten te maken tussen vrouwen en mannen. Ik hoop vurig dat mensen met invloed, die op alle mogelijke manieren zullen inzetten, zodat de kerk tot een voor allen aanvaardbare oplossing kan komen.

[Ik heb geen macht maar het kleine beetje invloed dat ik nog heb in de kerk zal ik blijven gebruiken. Ik hoop vurig dat degenen die veel meer invloed hebben dan ik die de komende maanden zo intensief en strategisch mogelijk zullen inzetten.]