Mevrouw Karin Hildur Ollengren, de nieuwe Nederlandse minister van Binnenlandse Zaken, liet deze week een scherpe waarschuwing horen tegen ‘nepnieuws’. Buitenlandse mogendheden zouden allerlei politieke processen in Nederland willen beïnvloeden en daartoe de publieke opinie intensief bewerken met ‘nepnieuws’. Zij noemde Rusland als een van de belangrijkste boosdoeners. Het is dus niet alleen de Verenigde Staten waar het land van Putin zich, volgens steeds sterkere aanwijzingen, schuldig maakt aan dergelijke praktijken. Theresa May, the Britse eerste minister, beschuldigde enkele dagen geleden Rusland ook van beïnvloeding van de publieke opinie in het Verenigd Koninkrijk door het verspreiden van ‘fake news’. De technologische ontwikkelingen, vooral op het gebied van de sociale media, maken het helaas steeds gemakkelijker om nepnieuws op grote schaal te verspreiden.
Maar ‘nepnieuws’ is niet het enige, en misschien ook wel niet het grootste, probleem als je je een oordeel wilt vormen over wat er op allerlei gebieden gaande is. We moeten er ook terdege rekening mee houden dat elke nieuwsbron ‘gekleurd’ is en het nieuws aanbiedt vanuit een bepaald perspectief. Sinds enige tijd ben ik geabonneerd op het Nederlands Dagblad–een solide christelijke krant. Ik was er al eens eerder een paar jaar op geabonneerd en ben er nu dus weer terug. (Heel weinig sport en heel weinig informatie over entertainment vind ik prima!). Het ND geeft, naar mijn mening, uitstekende berichtgeving, maar de selectie van wat de krant haalt en hoe het wordt verslagen wordt natuurlijk wel voor een belangrijk deel bepaald door de signatuur van de krant. Zo zou je als lezer de afgelopen dagen kunnen denken dat de toenaderingspogingen tussen de vrijgemaakt-gereformeerden en de Nederlands-gereformeerden door een aanzienlijk deel van de bevolking met ingehouden adem wordt gevolgd. Ik volg een paar digitale kranten om wat tegenwicht te vinden en te ontdekken wat men in andere kringen belangrijk vindt en hoe men daarover bericht.
Wat de berichtgeving binnen de Adventkerk betreft is het niet anders. De verschillende media maken keuzes en hebben elk een eigen insteek. Het officiële tijdschrift van de wereldkerk (Adventist Review) geeft vooral positief nieuws, over de groei van de kerk en over allerlei nieuwe initiatieven. Soms lijkt het wel wat (te veel, dunkt mij) op een promotiekanaal voor de voorzitter van de kerk, ds. Wilson. En dat geldt ook in belangrijke mate voor andere media, zoals de berichtgeving van Adventist News Network en Hope Channel.
Er zijn ook adventistische media die een veel kritischer geluid laten horen, lastige onderwerpen aan de orde stellen en dieper graven als er dingen zijn die niet zo goed gaan. De belangrijkste daarvan zijn Spectrum en Adventist Today. Zij vervullen een heel belangrijke functie. Maar ze zijn ook eenzijdig en berichten vanuit een heel ander perspectief dan bijvoorbeeld Adventist Review. Een adventist die zich een evenwichtig beeld probeert te vormen van het reilen en zeilen van zijn/haar kerk doet er goed aan media van verschillende signatuur (hetzij in print, hetzij voornamelijk digitaal) te volgen.
(Wie dat doet zal ook gemakkelijker het kerkelijke ‘nepnieuws’ dat zo gemakkelijk via de sociale media wordt verspreid kunnen ontmaskeren.)