Loyale dwarsdenkers

Een van de mensen die ik erg bewonderd heb is Dr. Roy Branson. Ik weet niet meer precies wanneer ik hem voor het eerst ontmoette. Het kan bij een evenement geweest zijn in de jaren 1980. Wat ik me wel herinner is dat in de jaren ’90, toen ik regelmatig naar Washington DC kwam om de jaarvergadering van de Generale Conferentie en andere vergaderingen bij te wonen, Roy meestal contact met me opnam en me uitnodigde om een presentatie te geven in zijn zeer populaire sabbatschoolklas in de Sligo Church. Deze lokale kerk, die in die tijd meer dan 2.000 leden telde, had de reputatie nogal “vrijzinnig” te zijn. Het was de kerk waar de eerste vrouwelijke Adventistische predikanten werden ingezegend – ondanks de hevige tegenstand vanuit het nabijgelegen hoofdkantoor van het kerkgenootschap. Roy’s Sabbatschool was niet traditioneel, en, ja, misschien soms wat “vrijzinnig”.

Roy Branson als “liberaal” bestempelen zou hem echter geen recht doen. Hij was een uniek, creatief, mens. Hij was een wetenschapper met brede interesses – een theoloog, een ethicus en daarbij ook een activist. Hij werd in 1941 in het Midden-Oosten geboren in een zendelingengezin. Zijn grootvader, William Henry Branson, was voorzitter van de Generale Conferentie van 1950 tot 1954. Roy’s academische loopbaan speelde zich deels af binnen het adventistische onderwijssysteem en deels daarbuiten. De leiders van zijn kerk stelden niet altijd prijs op zijn mening, en Roy was niet altijd gecharmeerd van wat zijn kerk over bepaalde zaken te zeggen had. Dit speelde zeker een rol bij zijn aandeel in de oprichting van het Spectrum tijdschrift, waarvan hij gedurende een aantal jaren ook de redacteur was. Maar Roy bleef zijn kerk trouw en bleef die dienen. Zijn laatste baan binnen het kerkgenootschap was het directeurschap van het Centrum voor Bio-ethiek aan de Loma Linda Universiteit, terwijl hij ook associate dean was van de theologische faculteit van diezelfde universiteit.

Onze paden kruisten elkaar opnieuw toen ik in 2014 werd uitgenodigd om gedurende drie maanden naar de School of Religion van de Loma Linda University te komen als visting professor. Hoewel ik niet precies weet hoe deze uitnodiging tot stand kwam, heb ik een vermoeden dat Roy daarbij betrokken was. Ik kijk met veel genoegen terug op de drie maanden die mijn vrouw en ik in Zuid-Californië in “Loma Linda” hebben doorgebracht. We koesteren nog steeds de warme vriendschappen die we in die tijd met een groot aantal mensen hebben gesloten.

Het was een vreselijke schok toen we ongeveer een jaar later hoorden dat Roy plotseling was overleden. Eén van de manieren waarop zijn naam voortleeft is door het initiatief van dr. David Larson, die ervoor gezorgd heeft dat de sabbatschool die door Roy Branson geleid werd, voortgezet werd onder de naam Roy Branson Legacy Sabbath School (RBLSS). Het was een groot genoegen om deze klas, die elke sabbatmorgen samenkwam in een van de amfitheaters van de theologische faculteit, een aantal keren te bezoeken en er actief aan deel te nemen. Maar toen. . . sloeg Covid toe en sindsdien heeft de RBLSS on line vergaderd. In die tijd heb ik vanachter mijn laptop in Zeewolde verschillende presentaties gegeven, gevolgd door een discussie. Het is niet helemaal hetzelfde als in het amfitheater met zo’n 60-70 mensen, maar de digitale variant heeft de groep goed gedaan en zal dat nog wel een tijdje blijven doen.

Aanstaande zaterdagochtend (Californische tijd; dat is zaterdagavond Nederlandse tijd) begin ik met een serie van acht presentaties in de SBLSS. De serie is getiteld: Christelijke Profielen van Moed: Voorbeelden van loyaliteit en verantwoord dwarsdenken. Op 2 oktober begin ik met een algemene inleiding op dit thema, en vanaf 9 oktober zal ik een aantal personen bespreken die door de eeuwen heen grote moed en loyaliteit hebben getoond, terwijl zij het niet eens waren met hun kerk – te beginnen met Erasmus. In elk geval zal ik proberen de problemen waar deze mensen mee te maken hadden, in verband te brengen met parallellen in het Adventisme. In veel opzichten is deze serie een eerbetoon aan Roy Branson, die een groot voorbeeld was van verantwoordelijk dwarsdenken en van trouw aan zichzelf, de mensen om wie hij gaf, de sociale idealen waarvoor hij zich inzette, en de kerk die hij diende.

Voor degenen die mogelijk geïnteresseerd zijn in een bezoek aan de RBLSS, zie: http://bransonlegacysabbathschool.com