Amerika vierde enkele dagen geleden het jaarlijkse Thanksgivings. Wie nooit in Amerika heeft gewoond heeft geen idee hoe belangrijk die dag in de VS is. Maar het is allesbehalve een feestdag voor de kalkoenen. Zo’n 45 miljoen exemplaren moeten hun leven geven om de tafels van de Amerikanen een feestelijk aanzien te geven. Zelfs de Adventist Review, het min of meer officiële tijdschrift van de wereldwijde Adventkerk, laat Thanksgivings niet ongemerkt voorbijgaan. In een redactioneel commentaar geeft hoofdredacteur Bill Knott een lijst van dingen waarvoor hij bij deze (van oorsprong religieuze) feestdag dankbaar is.
Een van de redenen waarom hij dankbaar is, is het feit dat er tegenwoordig zowel gadgets en programma’s zijn waarmee je gemakkelijk kunt communiceren met familie en vrienden, zoals iPads, iPhones, Skype, BlackBerries, en Droids.
Onlangs overleed de Nederlandse historicus A. Th. van Deurssen. Ik heb een aantal van zijn boeken met veel plezier gelezen. Wellicht heb ik nog het meest genoten van zijn boek Een Dorp in de Polder, waarin hij het leven in het Noord-Hollandse dorp Graft beschrijft in de ‘gouden eeuw’. (Ik groeide op op minder dan tien kilometer van dit dorp.)Ter gelegenheid van zijn overlijden verscheen in de Volkskrant (als ik me niet vergis) een in memoriam. Daarin werd o.a. van van Deurssen gezegd dat hij geen enkele reden zag om met zijn tijd mee te gaan! Waarom, zei hij, zou een mens niet gewoon tevreden mogen zijn met hoe het vroeger was?
Knott wil heel graag met zijn tijd meegaan, maar van Deurssen vond dat helemaal niet nodig! Ik ontdekte een zelfde soort tegenstelling in een tweetal recente kranteninterviews. Ik las een paar weken geleden een boeiend vraaggesprek met de beroemde Italiaanse auteur Umberto Eco. Hij zei dat het steeds zijn doel was geweest om minder tijd te ‘verliezen’; hij probeerde wat hij deed ten minste met een derde van de tijd te bekorten. Dat hij niet onder de douche las, zei hij, was uitsluitend te wijten aan het feit dat er geen boeken zijn met plastic papier!
Vanavond viel mijn oog op een interview in de Standaard (de Belgische krant die ik tegenwoordig nog al eens koop). Daarin kwam Arnout Hauben aan het woord, een cineast van wie ik nooit eerder had gehoord. Hij legt uit dat hij helemaal geen bezwaar heeft tegen tijdverlies. Integendeel, zegt hij: ‘We verliezen veel te weinig tijd. De gelukkigste momenten in mijn leven waren vaak momenten van totale ledigheid.’
Eigenlijk zie ik wel wat in al deze verschillende standpunten, ook al lijken ze elkaar in feite uit te sluiten. Maar waarom zou je steeds consequent moeten zijn en altijd op dezelfde manier moeten reageren? Waarom zou je niet genieten van de mogelijkheden van de hedendaagse techniek? Ik heb net vanuit mijn Brusselse hotelkamer per Skype met mijn vrouw in Zeewolde de dag doorgenomen. Mooi toch dat dit mogelijk is (en dan nog wel gratis). Maar betekent dit ook dat ik me in alle nieuw trends moet verdiepen? Heb ik werkelijk 500 vrienden nodig op Facebook en moet ik me beslist dagelijks met YouTube bezighouden en is LinkedIn beslist een ‘must’?
Is het voorbeeld van Umberto Eco navolging waard? Tot op zekere hoogte wel, lijkt me. Ik zou veel tijd kunnen winnen als ik mijn best zou doen bepaalde vaardigheden eindelijk onder de knie te krijgen. Want waarom typ ik na tientallen jaren toetsenborden te hebben gemolesteerd nog steeds met twee vingers? Maar heeft Arnout Hauben ook niet een belangrijk punt? Mag je niet gewoon af en toe relaxen en je er niet om bekommeren dat je even niets nuttigs doet? Ik moet die kunst misschien wat beter leren beheersen! Maar vandaag heb ik het er in dat opzicht niet zo slecht vanaf gebracht. Na gepreekt te hebben in Gent en van een heel plezierige lunch bij vrienden in Gent te hebben genoten, ben ik zonder een spoor van haast naar Brussel gereden. En na een heerlijk verfrissend dutje, ben ik te voet richting ‘Grand Place’ getrokken om wat te gaan eten, daarbij genietend van de sfeervolle kerstverlichting in de bomen en aan de gevels. En, terug op mijn kamer, heb ik een uurtje gelezen en vervolgens zowel het Nederlandse als het Vlaamse tv-journaal bekeken en deze blog geschreven. Misschien leer ik het dus toch nog wel: de balans vinden tussen tijd winnen en tijd verliezen!