Ongeveer een week geleden bracht ik met mijn vrouw een bezoekje aan Londen. Vanuit Newbold is het niet ver. Maar aangezien de trein van Bracknell naar London Waterloo bij nagenoeg elke lantaarnpaal stopt ben toch ruim een uur onderweg. En je hebt, als je je 42 pond op het mottige stationnetje van Bracknell voor twee kaartjes neertelt, het gevoel alsof je in je eentje de Britse financiële crisis moet oplossen. Maar het is toch altijd weer even leuk om de Houses of Parliament en de Westminster Abbey en andere monumentale historische gebouwen van The City te zien opdoemen.
Dit keer was ons doel het Tate Britain Museum, waar een schat aan Engelse schilderkunst uit voorbije eeuwen valt te aanschouwen. We werden aangetrokken door twee speciale tentoonstellingen (kassa: 26 pond). De eerste was gewijd aan Anthonie van Dijk, de beroemde Vlaamse schilder uit het begin van de zeventiende eeuw, die in Engelse vooral naam kreeg als de hofschilder van Koning Karel I. Het was meer dan de moeite en het entreegeld waard. De mensen die hij op het doek heeft afgebeeld zijn verbluffend levensecht en stralen op de een of andere sublieme manier voornaamheid en macht uit.
De tweede tentoonstelling was van een heel andere aard en heeft de naam Alter-Modern meegekregen. Het doel is via het werk van ruim 20 hedendaagse kunstenaars van over de gehele wereld een beeld te geven van de post-postmoderne kunst. Ik was er vooral in geïnteresseerd omdat ik op Newbold een cursus van twee weken gaf over postmodernisme (officieel getiteld: Approaches to the Contemporary Mind). Het was interessant, maar zelden heb ik iets gezien dat zo ontmoedigde. De zalen met schilderijen, foto’s, installaties en videobeelden) waren een opeenhoping van het meest negatieve, soms vulgaire, maar vrijwel zonder uitzondering zinloze, dat de menselijke geest kan verzinnen. Over de vraag in hoeverre het tentoongestelde het etiket ‘kunst’ waard was kan je eindeloos twisten. Maar je kunt niet aan de conclusie ontkomen dat, als dit inderdaad de postmoderne visie op het bestaan tot uitdrukking brengt, de wereld de christelijke boodschap heel hard nodig heeft.
De tentoonstelling bevestigde op markante manier wat ik uitgebreid in mijn lessen aan de orde had gesteld. Een van de kenmerken van de postmoderne kijk op het leven is de teloorgang van het optimisme van vroeger tijden. En in een wereld van uitzichtloos pessimisme is een alternatief dat hoop biedt relevanter dan ooit!
Inmiddels ligt onze excursie naar het Verenigd Koninkrijk weer achter ons. Ik schrijf deze regels vanuit de business lounge op de Stena Britannica, nog twee uur varen van Hoek van Holland verwijderd. Maar het thema van het postmodernisme kan ik nog even niet helemaal achter me laten, want er zijn ruim 15 research papers van mijn studenten die gelezen en beoordeeld moeten worden!