Het dilemma van schepping versus evolutie houdt de Adventkerk wereldwijd al vele jaren bezig.  Maar onlangs zijn de stellingen van voor- en tegenstanders van een recente schepping in zes letterlijke dagen weer eens opnieuw ingenomen. Aanleiding is een situatie die ontstaan is aan La Sierra University in Californië, waar een student in conflict geraakte met de leiding van de universiteit en toen vervolgens met de beschuldiging kwam dat de universiteit niet ‘zuiver is in de leer’ en dat er tijdens de colleges in biologie steun werd gegeven aan theïstische evolutie. Dit heeft geleid tot een berg aan beschuldigingen dat het adventistisch onderwijssysteem geïnfecteerd is geraakt met onbijbelse opvattingen en heeft de discussie over het thema aangewakkerd.

Vanmorgen sprak ik in mijn hotel, bij het ontbijt, dr. Randy Wisby, het hoofd van La Sierra University, die de laatste tijd met zijn collega’s het doelwit is geworden van de furie van de rechterflank van de kerk. Hij was natuurlijk benieuwd naar hoe het debat over onze leerstelling van de schepping vanmorgen zou gaan verlopen.

Inmiddels weten we hoe het debat is verlopen. Inzet was een motie om opnieuw steun uit te spreken voor een document van enkele jaren geleden waarin een strikt strandpunt ten aanzien van een letterlijke schepping werd verwoord. Dat was echter gekoppeld aan een voorstel om het proces in werking te stelling om opnieuw te kijken naar de formulering van het Fundamentele Geloofspunt Nummer 6 (over de schepping). Die formulering is echter aanzienlijk ruimer is dan het latere document en daarop is veel kritiek.  Het laat zich raden dat de onderliggende bedoeling van het voorstel dat vandaag op tafel lag is om de bewoording van dit geloofspunt aan te scherpen.

Na aanzienlijke discussie (die vanwege tijdsdruk werd afgekapt) werd het voorstel aangenomen. Dat betekent dus dat er de komende jaren een diepgaande discussie zal plaatsvinden over schepping en evolutie. Deze strategie haalt even de druk van de ketel, maar het is duidelijk dat er grote pressie is om de puntjes duidelijker op de i te zetten.  Voor velen is dat goed nieuws. Voor anderen is dat een zorgelijke ontwikkeling. Hopelijk zal de leiding van de kerk uiteindelijk voor een middenkoers kiezen en een stuk ruimte laten voor degenen die in schepping geloven zonder te willen aangeven hoe en wanneer het scheppingsproces precies in zijn werk ging. Ik hoop het vurig.

Wij zijn over de helft.  Nog vier dagen en de Generale Conferentie van 2010 is ten einde.  Vandaag waren de ‘business sessions’ weer voor het grootste deel gewijd aan wijzigingen van het Kerkelijk Handboek en aan een aantal wijzigingsvoorstellen ten aanzien van de statuten van de kerk. Voor een groot deel van de afgevaardigden is dat tamelijk taaie kost. Maar er zijn natuurlijk ook altijd mensen voor wie dit soort dingen een voorsmaak vormen van de hemel.

Zoals steeds werd er vandaag ook weer met veel spanning uitgezien naar de rapporten van het benoemingscomité—aan het einde van de morgen en aan het einde van de middag. Vandaag betrof dat vooral de leiders van de departementen. In de meeste gevallen werden de ‘directors’ van de kerkelijke afdelingen in hun functies gecontinueerd. Maar een verrassing (althans voor mij) was het feit dat de man van het departement van communicatie (Ray Dabrowski) niet werd herkozen. Ik ben daar wat beduusd van—niet alleen omdat ik hem altijd heb gezien als een echte professional op zijn terrein, maar ook als een vriend met wie ik bij veel gelegenheden samen ben opgetrokken. Het systeem kan echter meedogenloos hard zijn. Je wordt voor vijf jaar gekozen en dan kan je zomaar aan de kant staan.

De Nederlandse delegatie—en met name ds. Jurrien den Hollander—is zeer actief, vooral bij de bespreking van de rapporten van het benoemingscomité. Nadrukkelijk wordt steeds aandacht gevraagd voor de feit dat er nauwelijks vrouwen in leidende posities worden benoemd. Bij sommigen bestaat zo langzamerhand ergernis over deze herhaalde interventies. Bij vele anderen is er juist waardering en bewondering. Op de website van Spectrum is prominent een foto van Den Hollander afgedrukt, terwijl ds. Jeroen Tuinstra prijkt op een bulletin van ANN (Adventist News Network). Beiden zijn meteen herkenbaar aan hun oranje stropdas! De symboliek daarvan zal de meeste congresgangers wel ontgaan.

Mijn dag werd ook vandaag weer onderbroken door een televisieopname van Hope Channel. Voor de derde maal nam ik deel aan een paneldiscussie over onderwerpen die tijdens dit wereldcongres in de belangstelling staan. Vandaag ging het over de rol van het Kerkelijk Handboek in het leven van de kerk. Helaas kan ik de uitzending niet zien in het hotel waar mijn vrouw en ik logeren, maar in de loop van de dag word ik herhaaldelijk aangesproken met de woorden: ‘Ik zag je gisteravond op tv.’ Kennelijk is het programma in een aantal andere hotels wel op de kabel. Ik doe a.s. donderdag nog een laatste keer aan een panel mee. Dan gaat het over de problematiek van schepping versus evolutie.

Mijn vrouw en ik voelen ons vereerd dat we morgenavond uitgenodigd zijn voor een speciaal afscheidsdiner in een nabijgelegen hotel ter ere van de voormalige voorzitter van de kerk, dr. Jan Paulsen, en de dag daarna voor een diner ter ere van de voormalige secretaris, ds. Matthew Bediako. Het is een voorrecht om tot de genodigden te horen, maar bovendien is het een prettig alternatief voor het nogal eenzijdige menu dat we bij de massale spijziging voor de congresgangers krijgen voorgeschoteld.

Voordat ik aanstonds aanstalten maak om naar bed te gaan, zal ik nog even kijken naar de websites van een paar Nederlandse kranten om op de hoogte te blijven van de voortgang van de kabinetsformatie en de rest van het vaderlandse nieuws. Ik prijs de techniek die dat mogelijk maakt.

Een groot deel van de congreszitting van deze morgen was gewijd aan wijzigingen in het Kerkelijk Handboek. Algemeen werd verwacht dat er heel wat discussie zou komen over het voorstel om voortaan ook vrouwelijke diakenen in te kunnen zegenen. Die verwachting bleek meer dan correct.  Hoewel de voorzitter van de zitting zijn uiterste best deed het debat te beperken tot de status van vrouwelijke diakenen, speelde toch steeds op de achtergrond de vraag naar inzegening van vrouwen in het algemeen. Voor- en tegenstanders deden hun even onvermijdelijke als hartstochtelijke oproepen. Tientallen afgevaardigden stelden zich op bij de microfoons. Als Nederlander deed het me goed te zien hoe twee Nederlandse afgevaardigden, ds. Jurrien den Hollander en ds. Jeroen Tuinstra, hun bijdrage leverden.

Toen het uiteindelijk op stemmen aankwam bleek schriftelijke stemming niet nodig, omdat een verrassend grote meerderheid het voorstel ondersteunde. Dat was, in mijn optiek, goed nieuws en geeft hoop voor de toekomst.

Het andere belangrijke nieuws van deze dag is de snelle voortgang van het verkiezingsproces. Nadat gisteren al de vice-presidenten van de Generale Conferentie en de leiders van het Secretariaat en de Penningmeesterij van de kerk waren gekozen, slaagde men er vanmorgen in de lijst van dertien divisievoorzitters te presenteren. Daarbij waren een viertal wijzigen. Dr. Bertil Wiklander werd herkozen als de voorzitter van de Trans-Europese Divisie, waaronder ook de Nederlandse Adventkerk ressorteert.  Inmiddels is het benoemingscomité begonnen met het invullen van de leiding van de kerkelijke departementen op het hoofdkantoor. Het proces gaat verrassend snel!

Inmiddels is, terwijl ik deze regels schrijf, de discussie over wijzigingen in het Kerkelijk Handboek weer in volle gang. Te oordelen naar de vele lege plaatsen in de Dome, is het enthousiasme voor dit deel van de agenda beperkt.

(Ik kan nog even genieten van een korte pauze, voordat ik mij over een half uurtje weer naar mijn werkplek begeef. Een van de Nederlandse gedelegeerden kon me zojuist te vertellen dat Nederland won tegen Slowakije met 2-1. Het feit dat hij dit wist doet vermoeden dat hij een stukje van de discussie over het Kerkelijk Handboek heeft gemist!)

Nog even een aanvulling later in de mddag: Audrey Anderson, de secretaris van de Zweedse Unie (maar met een Britse nationaliteit) is gekozen tot secretaris van de Trans-Europese Divisie. Zij is een buitengewoon capabele kracht. Het is tegelijkertijd een prima signaal om een vrouw te kiezen!

Terwijl mijn vrouw en ik vanmorgen langs de stands in de ‘exhibition hall’ trokken, vond in de ‘Dome’ een geanimeerde discussie plaats over een voorstel dat alleen bij een tweederde meerderheid zou kunnen worden aangenomen. De leiding van de kerk stelde voor dat voortaan (dus met ingang van dit congres) alleen de leiders van de verschillende kerkelijke departementen tijdens het congres zouden worden gekozen. De naaste medewerkers van de ‘directors’ (de zgn. ‘associates’) zouden dan op een wat later tijdstip in een kleiner forum worden benoemd. Het voordeel, zo luidde de redenering, was dat er dan meer tijd zou zijn om over een evenwichtige samenstelling van het team na te denken. Dat zou vooral van belang zijn als er een nieuwe director wordt gekozen, die immers plompverloren voor de vraag wordt gesteld wie hij graag als zijn naaste collega’s zou zien.

Het voorstel werd door velen gezien als een poging meer invloed naar de kerkelijke top toe te trekken ten nadele van de invloed van de afgevaardigden. Nadat bij de verschillende mircrofoons zo’n dertig sprekers hun mening hadden geventileerd, stemden ruim 800 afgevaardigden voor de motie, terwijl meer dan 1000 stemmen vereist waren. Met andere woorden: de democratie had beslist en het voorstel was afgewezen.

Maar terwijl het debat over dit onderwerp gaande was dwaalden wij door de enorme exhibition hall, waar meer dan 250 instellingen en ‘ministries’ hun activiteiten en/of producten met alle macht probeerden te promoten. De oppervlakte van de stands varieert van een bescheiden ruimte voor een tafel en twee stoelen, tot een bouwsel van honderden vierkante meters. En, zoals dat op een beurs gaat, vult de plastic tas zich gaandeweg met de folders, tijdschriften, boekenlegger, sleutelhangers, dvd’s en andere spullen die volgende week de koffer voor de thuisreis gevaarlijk boven de 20 kilo zullen brengen.

Het is een ervaring die me een heel dubbel gevoel geeft. Aan de ene kant is er trots. De kerk is op veel terreinen werkzaam en veel stands stralen een grote mate van professionaliteit uit. Maar er zijn ook massa’s onafhankelijke organisaties die vaak voor een jammerlijke proliferatie zorgen (om het vriendelijk te zeggen) en waarvan sommige zonder meer sektarisch aandoen. Ik moet bekennen dat ik sommige stands dan ook snel passeerde, zonder de standhouder de kans te geven me aan te spreken en materiaal in de hand te drukken dat ik beslist niet ga lezen.

De gezamenlijke boekenstand van de twee Amerikaanse uitgeverijen van de Adventkerk trekt veel bezoek en natuurlijk wilde ik daar ook uitgebreid gaan kijken. Maar veel nieuwe producten die mijn kooplust konden opwekken zag ik niet en daarom bleef bij de kassa de schade beperkt tot net boven de vijftig dollar. Het deed me wel deugd (zo ijdel ben ik wel) om stapeltjes te zien van het ‘Festschrift’ te ere van Jan Paulsen, waar ik zoveel uurtjes ik had geïnvesteerd, en ook van mijn nieuwste boek ‘ The Body of Christ.’ Volgens een van de medewerkers moet het stapeltje van dit boek over ‘de kerk’ regelmatig worden aangevuld.

Het gesprek van de dag is nog steeds de keuze van Ted C. Wilson als de nieuwe voorzitter. De meningen zijn sterk verdeeld en dat zal nog wel even zo blijven. Met spanning wordt nu uitgezien naar de dag van morgen. Al vroeg in de ochtend komen dan de subcommissies van het benoemingscomité per divisie bijeen om te praten over wie als divisievoorzitters zullen worden benoemd. Ik denk dat Bertil Wiklander gemakkelijk als voorzitter van de Trans-Europese Divisie (waaronder de Adventkerk in Nederland valt) zal worden herkozen. Maar ik zou het natuurlijk fout kunnen inschatten. Dat is wel eens eerder gebeurd. We zullen het waarschijnlijk morgen in de loop van de dag weten.

Het is al met al een relaxte dag voor mijn vrouw en mij. We hebben geluncht met Franse vrienden die we destijds hebben gemaakt toen we in Kameroen woonden. Eerder kwamen we al de befaamde dr. Bert Beach en zijn vrouw tegen. Dat is altijd goed voor een gezellige stop van tenminste een half uur. We hebben afgesproken om later in de week de tijd te vinden voor een goede maaltijd.  En het was fijn even bij te kletsen met een docent van de zendingsafdeling van Andrews University, en een reeks van andere mensen te begroeten. Ik heb wel eens wat op mijn kerk aan te merken, maar er zijn heel veel geweldige mensen!

De twee zaterdagen (naar adventistisch spraakgebruik: de twee sabbatten) van het wereldcongres vormen de hoogtepunten van de negen congresdagen. De ‘business sessions’ zijn vandaag even vergeten. Het is nu een festival van muziek en prediking. Behalve de ruim 2.000 afgevaardigden zijn er massa’s bezoekers vanuit de gehele wereld op afgekomen.

De eerste zaterdag is een voorproefje van de tweede en laatste. Dan worden vijftigduizend of zelfs meer bezoekers verwacht. Hoeveel er vandaag waren is moeilijk te zeggen. Het is een wetenschap op zich om een schatting te kunnen maken van een grote mensenmenigte. Maar, als ik een gok mag wagen, dan denk ik dat er vanmorgen zo’n twintigduizend mensen in de immense Georgia Dome zaten. Maar ik zou er vijfduizend naast kunnen zitten.

Het programma was perfect geregisseerd, maar voorspelbaar. Veel introducties, een paar promotionele video’s, een discussie rond het thema van de bijbelstudie van deze week. En daarna: een groot koor, de introductie van de nieuwgekozen bestuurders, een kort woord van dank aan de scheidende voorzitter en scheidende secretaris. En vervolgens de preek van de secretaris van de wereldorganisatie.  De zangers en sprekers bevinden zich ergens in de verte op het podium en zijn eigenlijk alleen goed te zien via de vele videoschermen die overigens verbazingwekkend scherp zijn.

Als Matthew Bediako, sinds gisteren de voormalig secretaris van de Generale Conferentie, al moeite had met het verwerken van het einde van zijn carrière, dan was dat zeker niet te merken aan de wijze waarop hij preekte. Hij was vurig, als altijd. En ook even moeilijk te verstaan als altijd, want zijn zware Ghanese accent werd door de geluidsversterkingstechniek zo mogelijk nog moeilijker verstaanbaar. Maar, getraind door mijn periode in Afrika, waar ik aan dit accent gewend raakte, had ik er niet zoveel moeite mee en was ik beslist onder de indruk van de wijze waarop hij zijn thema over ‘Genade op Golgotha’ had uitgewerkt. Het thema paste uiteraard in het over-all thema voor het gehele congres: Proclaiming His Grace.

[Het thema voor het congres is een duidelijk teken van de wijze waarop de adventistische geloofsgemeenschap zich heeft ontwikkeld. Een generatie terug zou het veel waarschijnlijker zijn geweest dat men had gekozen voor: Proclaiming God’s Will (met de daarbij behorende nadruk op ‘de wet’), dan voor: Proclaiming God’s Grace (met de nadruk op Gods genade).

De bestemming van de collecte onderstreepte opnieuw dat de kerk vooralsnog speciale aandacht wil blijven schenken aan evangelieverkondiging in de islamitische landen in de zogenaamde ‘10-40 window’. Maar de komende jaren ligt de nadruk nog specifieker op de landen in de corridor langs de ‘zijderoute’, waar nauwelijks christenen te vinden zijn!

Vanavond begint de serie audiovisuele programma’s waarin de divisies elk hun verhaal kunnen vertellen. Zuidelijk Afrika en Noord-Amerika zijn vanavond aan de beurt. (Ons deel van de wereld staat gepland voor donderdagavond. ) Ik sta voor mijn taak vanavond nog voor een paar uurtjes ingeroosterd, nadat de sabbat ten einde is gekomen. Het wordt laat, maar morgen ben ik vrij. Ik ben van plan dan een flink stuk van de dag door te brengen bij de vele stands in de ‘exhibition halls.’ Als iets een beeld geeft van wat er in de kerk zoal gaande is, dan is het dat wel.

[PS.  Enkele uren later:  Ik ben dus slecht in het schatten van een mensenmenigte. Volgens de media waren er vandaag rond de 40.000 mensen.]