[Donderdagmorgen 1 maart] Gisteren was ik voor de eerste maal in een echte gevangenis—als ik even het bezoek aan de gevangenis in het gevangenismuseum in het Drentse Veenhuizen niet meetel. Ik bezocht de gevangenispredikant in Dendermonde in zijn kantoor, in de strafinrichting waar hij de verantwoordelijkheid heeft voor de protestantse geestelijke zorg.

Ooit was ik in de periode dat ik in Kameroen werkte (in het midden van de jaren tachtig van de vorige eeuw) wel een keer in de afdeling met de cellen op een politiebureau in de hoofdstad Yaounde geweest. Jules, de hoofdboekhouder van onze Imprimerie Adventiste, waar ik toen directeur was, was op een morgen gearresteerd. Zijn buurman was boos over een putje dat hij op zijn erf had gegraven, en dat, volgens deze licht ontvlambare buurman, deels op diens erf was. Door een paar bankbiljetten van 5.000 CFA in de zakken van een bevriende politieman te laten verdwijnen werd de arrestatie van onze Jules geregeld. Toen ik er achterkwam wat er was gebeurd, spoedde ik mij als zijn ‘patron’ naar de politiebajes en dank zij een contributie aan de daar aanwezige dienders kon Jules het gevang weer verlaten!

Maar de gevangenis van Dendermonde is dus een echte, volop functionerende gevangenis en het was boeiend de ‘aalmoezenier’ (een woord dat in België ook voor protestanten wordt gebruikt) op zijn werkterrein te ontmoeten. Hij vertelde mij iets van zijn levensverhaal. Al meer dan dertig jaar geleden had hij zijn eerste contacten met de zevende-dags adventisten. Hij sloot zich, na wat contacten met Jehova Getuigen, aanvankelijk aan bij een evangelische gemeente, en later bij de VPKB (enigszins te vergelijken met de PKN in Nederland). Na theologische studie werd hij daar predikant. Maar de contacten met de Adventkerk zijn in de paar laatste jaren weer geïntensiveerd en onlangs is hij lid geworden van de Gentse Adventgemeente. Ik wilde graag wat nader met hem kennis maken en dat bracht mij gisteren dus in Dendermonde. Het werd een allerplezierigste ontmoeting.

Terugdenkend aan het bezoek aan mijn gevangenis-collega zijn er vooral twee dingen die ik daarvan heb meegenomen. Ten eerste is er de verwondering over hoe mensenlevens soms een bepaalde wending nemen en over hoe het proces van toetreding tot een geloofsgemeenschap kan verlopen, soms over een tijdsperiode van tientallen jaren. Ik zou graag willen dat allerlei mensen die ik ken ook hetzelfde geestelijk huis zouden kiezen als waarin ik mij thuis voel en mijn christen-zijn beleef. Geduld oefenen is niet mijn sterkste kant. Toch is het zaak dat wij beseffen dat Gods molens dikwijls aanzienlijk langzamer malen dan de onze. Daarbij werd ik gisteren weer eens bepaald.

Maar er is ook een ander aspect. Ik kan mij er geen voorstelling van maken hoe het is om in een cel te zitten. Het lijkt mij vreselijk. Ik hoor dan ook niet bij degenen die voortdurend pleiten voor langere straffen. Als mensen een zware misdaad hebben begaan en ‘slechts’ vijftien jaar krijgen opgelegd, gaan er steevast stemmen op die benadrukken dat zo’n straf belachelijk laag is. Maar is een straf van tien of vijftien jaar geen loodzware straf? Ik probeer me dat in te denken: Jarenlang geen vrijheid te kennen, je vertrouwde omgeving te missen, te moeten leven zonder de mensen van wie je houdt. Een maand lijkt me al ondraaglijk lang! Ik zou het waarschijnlijk ook niet lang volhouden als ik zou moeten werken te midden van gevangenen. Het zou me, geloof ik, enorm deprimeren (zoals ik ook nooit het werk van een geestelijk verzorger in een ziekenhuis of verzorgings- of verpleeghuis heb geambieerd). Ik houd van de vrijheid en van leven zonder al te veel beperkingen.

Vanmorgen is er, terwijl ik op de bank zit te ontbijten, weer een heel andere werkelijkheid die mijn wereld binnenkomt: de cijfers van het CPB zijn nu bekend en de Nederlandse regering weet nu hoeveel er extra bezuinigd moet worden om aan de Brusselse normen te kunnen voldoen. Het zal niet meevallen om in de onderhandelingen die maandag tussen de regeringsfracties en hun gedoogpartner gaan beginnen, bevredigende oplossingen te vinden. Rutte zit gevangen in het net van voorwaarden en begrotingsregels binnen de EU waarop hijzelf steeds heeft aangedrongen! En zijn gedoogpartner zit gevangen in de goedkope slogans waarmee hij zijn achterban heeft gepaaid en die hij alleen ten koste van groot electoraal verlies kan opgeven. Ik zal het met interesse blijven volgen.