Een man zal nooit kunnen begrijpen wat het betekent om een kind te baren. Iemand die nooit op groter hoogte heeft gelopen dan de Lemelerberg of de Vaalserberg kan onmogelijk invoelen wat het met je doet als je boven op de Mount Everest staat. En iemand wiens kennis van andere culturen niet verder reikt dan Volendam en Marken zal weinig begrijpen van de motivatie van de globetrotter die een trektocht door India of Vietnam maakt.
En zo zal iemand die nog geen boek heeft geschreven zich nooit en te nimmer kunnen voorstellen hoe je je voelt als je het eerste exemplaar van een nieuwe pennenvrucht in handen houdt. Van tijd tot tijd heb ik die sublieme ervaring gesmaakt en vorige week was het weer zover. Mijn nieuwste boek—dit keer een bijbels dagboek met 366 overdenkingen—een voor elke dag van het jaar) werd door de drukker bij het kerkelijk kantoor afgeleverd. Toen ik het hoorde ben ik er spoorslags naartoe gereden om het boek te zien en te voelen. En nu ligt er een exemplaar naast me op de bank. Het blijft nog wel eventjes in de kamer liggen, zodat er en af en toe even met voldoening, of misschien zelfs enige trots, in kan bladeren.
Meteen rijst (bij mij en bij sommige anderen) de vraag: En wat wordt het volgende boek? Eerlijk gezegd weet ik het nog niet. Ik ben nog wel eventjes aardig druk met mijn Belgische taak. Maar ik hoop wel dat ik voorlopig gezond genoeg blijf om nog het een en ander aan het papier toe te vertrouwen. Misschien wordt het dit keer een Engels boek? Ik zou misschien eens een dagboek voor de Engels-talige markt binnen de kerk kunnen schrijven. Maar de realiteit gebiedt me te beseffen dat het schrijven van ‘devotionals’ vooral voorbehouden is aan enkele prominente Amerikaanse Adventschrijvers en dat ik naar alle waarschijnlijkheid niet tot dat kleine selecte clubje kan doordringen. Maar niet getreurd, er zijn ook andere projecten die in mijn gedachten al langzaam vorm beginnen te krijgen.
Af en toe wordt er een al dan niet verholen opmerking gemaakt door collega’s of andere mensen in de kerk, over de niet onaanzienlijke bijverdiensten die ongetwijfeld de vrucht zijn van mijn ijverige schrijverij. Nu, wat dat betreft kan ik iedere nieuwsgierige snel uit de droom halen. Artikelen en boeken schrijven binnen de Adventkerk doe je niet om er rijk van te worden. Als ik op de afgelopen tien à twintig jaar terugkijk zijn er een paar jaren geweest waarin ik in totaal enkele duizenden euro’s aan royalties heb ontvangen, maar meestal bleef het, schat ik, wel onder de duizend euro per jaar.
Ik heb twee keer een themaboekje geschreven voor de wekelijkse bijbelstudie ,dat wereldwijd in de Adventkerk werd gebruikt. Zo’n project brengt een beloning van een paar duizend dollar met zich mee. Ik werd ook eens verrast door een aardige cheque vanuit Brazilië waar men een boekje van me had vertaald en in een oplage van enkele honderdduizenden had gedrukt. Ook een artikel wil nog wel eens redelijk betaald worden. Gisteren kreeg ik bericht van het tijdschrift Ministry, het vakblad voor adventistische predikanten, dat een artikel dat ik enige tijd geleden instuurde in het decembernummer zal worden gepubliceerd, en dat ik daarvoor een cheque van 250 dollar tegemoet mag zien. (De titel is: Creating a climate for the discovery of truth: A perspective on doctrinal development). Het zal niet veel moeite kosten dat bedragje bij Amazon.com of Bol.com te besteden.
Maar dit zijn de prettige uitzonderingen. Mijn boeken voor de kerk in Nederland heb ik over het algemeen beschouwd als deel van mijn ‘gewone’ werk dat geen extra beloning behoefde. Een paar weken geleden ontving ik een bewijsnummer van het Finse tijdschrift Nykyaika. Uit het feit dat ik mijn naam zag maakte ik op dat er een artikel van mijn hand in stond, dat men kennelijk uit de Adventist Review had vertaald. Zelfs een begeleidend bedankbriefje kon er niet af. Nee, dan is de Duitse Adventistische uitgeverij royaler. Die liet me vorige week weten dat er 35 euro naar me zal worden overgeschreven als dank voor een artikel dat ik voor hen had geschreven. Binnenkort zal een Italiaans editie verschijnen van Het Avontuur van je Leven. Ik krijg tien exemplaren als beloning, zo luidt het contract. (Zijn er misschien lezers van mijn blog die een Italiaanse verwant of kennis hebben, die ik daarmee straks een pleziertje kan doen?). Het komt nog al eens voor dat ik via Google plotseling ergens in de wereld een publicatie zie opduiken die mijn naam draagt. Want nog steeds neemt men in heel wat landen niet de moeite de oorspronkelijke auteur om toestemming te vragen of in elk geval in te lichten. (In de meeste gevallen zijn dergelijke uitgaven financieel veel interessanter voor de vertaler dan voor de schrijver!).
Maar er is geen reden tot klagen. Ik schrijf vrijwillig en ik doe het graag. En heel regelmatig hoor ik van lezers dat ze er wat aan hebben gehad. En daar gaat het uiteindelijk om. En ja, en dan is er dat fantastische gevoel dat je ervaart als je het resultaat van je werk weer in drukvorm voor je ziet. Eigenlijk is dat onbetaalbaar.