Na de kerkdienst afgelopen zaterdagmorgen in de Florida Hospital Church in Orlando (Florida, USA) nodigden enkele leden van de pastorale staf mij uit voor een maaltijd in een uitstekend Mexicaans restaurant. Ik genoot niet alleen van wat ik voorgeschoteld kreeg maar ook van het open en geanimeerde gesprek. We hadden het vooral over het functioneren van predikanten, anno 2017, in adventistische gemeenten. Mijn Amerikaanse collega’s bevestigden wat mij al eerder duidelijk was geworden. Vroeger hadden veel predikanten de ambitie om te ‘promoveren’ naar een staffunctie in het conferentie- of uniekantoor. Nu zijn er nog maar weinigen die dat ambiëren. De lokale gemeente is veel meer de focus van het kerkelijk werk. Wat er op ‘hogere’ niveaus gebeurt interesseert de meeste predikanten (zeker in de VS) nog maar heel weinig. Als er al sprake is van carrièrewensen dan is het vooral de wens om de zorg te krijgen voor een ‘prestigieuze’ kerk die verbonden is aan een college, een universiteit of een grote gezondheidsinstelling.
Toen we wat verder inzoomden op de spanningen die er kunnen zijn tussen de eigen ideeën en overtuigingen van een loyale Adventpredikant en wat er van ‘bovenaf’ wordt opgelegd, zei een van mijn tafelgenoten iets heel opmerkelijks. Zij zei: ‘Ik ben geen Adventistisch predikant, maar ik ben een predikant in de Adventkerk.’ En dat maakt nogal wat verschil!
Als je jezelf als adventistisch predikant bestempelt geef je daarmee aan dat je een soort verlengstuk bent van de Adventkerk. In alles wat je zegt en doet probeer je de theologie, de wijze van kerk-zijn en de kerkelijke regels zo zorgvuldig mogelijk uit te dragen. Dat mag de gemeente van je verwachten en dat ben je aan je rol als adventistisch predikant verplicht. Maar dat laat weinig ruimte voor een meer persoonlijk invulling van je taak.
Als je daarentegen jezelf ziet als een predikant die werkzaam is binnen de Adventkerk ligt het accent heel anders. Dan zeg je dat je allereerst predikant bent. Je hebt als christen de roeping gevoeld om ‘voor God’ te gaan werken. Daarbij stond je voor de keuze binnen welk kerkelijk verband je dat zou willen doen en waar je je theologische vorming in eerste instantie zou willen ontvangen. Je heb geconcludeerd dat er goede redenen zijn om dat te gaan doen binnen de Adventkerk. Maar je wilt een stuk persoonlijke ruimte behouden. Je werkt binnen het kerkelijk verband, maar je valt er niet in elk opzicht mee samen. Je voelt je er thuis, maar je bent geen gevangene van een systeem. Je hebt zoveel affiniteit met het adventisme dat je er van harte voor hebt gekozen om binnen die geloofsgemeenschap te werken, maar je claimt voor jezelf de ruimte om niet slaafs alle gangbare interpretaties en tradities te volgen.
Ik had het nooit eerder zo bekeken, maar nu het door mijn collega in Florida zo werd geformuleerd dacht ik: ‘Ja–en zo heb ik het eigenlijk ook altijd gevoeld.’ En zo voel ik het ook nu nog–alleen had ik het nog nooit zo geformuleerd: Ik ben geen adventistische emeritus-predikant, maar een emeritus-predikant binnen de Adventkerk!