Deze week was ik een aantal dagen bij de adventistische predikanten die werkzaam zijn in een van de Duitse conferenties. De zestig mannen en vrouwen die werkzaam zijn in en rond Berlijn en in wat vroeger Oost-Duitsland was, kwamen bij elkaar in een conferentieoord in een dorpje vlak bij Leipzig. Een paar jaar geleden had men mij al eens uitgenodigd als spreker en kennelijk was dat goed bevallen, want nu kreeg ik opnieuw het verzoek om een aantal presentaties te geven. Dit keer ging het voornamelijk over de problematiek van mijn laatste boek dat kort geleden ook in het Duits verscheen, onder de titel Gehen der Bleiben. In de trein van Leipzig naar Amersfoort had ik gisteren ruimschoots de tijd om over een aantal aspecten van deze ontmoeting met een groep voorgangers na te denken en ook de diverse andere predikantenvergaderingen, waarvoor ik in verschillende landen in de afgelopen jaren werd uitgenodigd, nog eens de revue te laten passeren.

Een van mijn conclusies is dat ik een steeds groter respect heb voor de mannen en vrouwen die als predikant onze lokale gemeenten dienen en ook voor de leiders in conferenties en unies die hen aansturen. Predikant-zijn is in allerlei opzichten steeds moeilijker geworden. Dat is ook het beeld dat ik overhoud uit de diverse gesprekken met collega’s in de afgelopen dagen. Een voorbeeld: Tegenwoordig hebben de meeste predikanten de zorg over een aantal gemeenten. Die zijn soms van heel verschillende signatuur. Een predikant vertelde mij deze week dat hij een heel conservatieve gemeente heeft van voornamelijk Duitse leden, daarnaast een gemeente die hoofdzakelijk uit immigranten uit Oost-Europa bestaat, en ten slotte een gemeente van voornamelijk Duitse leden die nogal liberaal zijn. Zoiets resulteert in een constante spagaat. Hoe ga je daar mee om? Hoe blijf je jezelf en pas je je tegelijkertijd steeds aan de gewijzigde context aan?

In gesprekken in de wandelgangen en tijdens de maaltijden hoorde ik veel persoonlijke dingen. Ook predikanten hebben soms relatieproblemen, maar zij hebben vaak niemand met wie zij daarover kunnen praten en moeten gewoonlijk de schijn ophouden dat er niets aan de hand is. Dat kan enorme spanningen geven. Net als de meeste andere leden hebben zij vaak opgroeiende kinderen die de kerk verlaten en over wie zij zich grote zorgen maken.

In de afgelopen dagen sprak ik vooral over het thema van twijfel. Ook predikanten lopen dikwijls rond met twijfel, over hun geloof en/of over hun roeping. Net als veel van hun gemeenteleden plaatsen zij soms vraagtekens bij een aantal van de zgn. Fundamentele Geloofspunten. Als zij dat laten blijken, wordt dat door veel leden van de kerk herkend als iets waarmee zij zelf ook worstelen, maar anderen zijn kritisch en vinden dat een predikant alle 28 leerstellingen van de kerk volledig moet onderschrijven, of anders maar moet vertrekken. En ook predikanten zien dingen in de kerk die zij graag zouden willen veranderen. Hoe blijf je loyaal aan je kerk, als je kerk vrouwen discrimineert en groepen mensen afstoot?

Ik zou zo nog even kunnen doorgaan. Predikant-zijn is er niet gemakkelijker op geworden. Het is belangrijk dat zij de steun van hun gemeenten ervaren. Het doet hen goed als zij zo af en toe eens een extra blijk van waardering van hun gemeenteleden ontvangen. Natuurlijk behoor ik nu te zeggen dat de gemeenteleden steeds voor hun predikant moeten bidden. Dat is zeker waar, maar een boekenbon op zijn/haar verjaardag of een weekendje weg als hij/zij vijf of tien jaar in zijn/haar gemeente ‘staat’, of af en toe een doos chocola voor de partner van de predikant—het zijn tastbare signalen die zeggen: ‘We snappen dat je taak verre van simpel is. Maar we houden van je en we leven met je mee, ook als je het wel een moeilijk hebt!’  Dat is de gedachte die ik ook gisteren weer van mijn verblijf onder de predikanten meenam: Predikanten zijn ook maar gewone mensen en hebben warmte en waardering nodig. Meer dan ooit.