Wij Nederlanders zijn goed in het bouwen van dijken en allerlei andere waterbouwkundige werken. En we zijn ongetwijfeld ook goed in nog heel wat andere dingen. Maar als het om het beheersen van de Corona-crisis gaat laten we heel wat steken vallen. De opvattingen veranderen nog wel eens. Eerst werd het niet nodig gevonden om basisscholen te sluiten, maar later wel. Terwijl in heel veel landen het dragen van mondkapjes gold als een waardevol middel om het virus terug te dringen, duurde het maanden voordat ook in ons land daartoe werd besloten —- eerst in de trant van “baat het niet, het schaadt ook niet”, maar tenslotte als verplichting bij alle contacten met anderen buitenshuis

Met het testen liep het aanvankelijk heel wat minder soepel dan in veel andere landen en was er nogal wat gekrakeel over de vraag welke groepen van de bevolking als eerste moesten worden getest. Nu we aan het vaccinatieprogramma zijn begonnen blijft de strategie van de overheid in veel gevallen opnieuw nogal mistig. Toegegeven: voor een deel kan dat de overheid niet worden verweten, want de omstandigheden wijzigen zich van tijd tot tijd. Zo komen de leveringen van de vaccins—met name van AstraZeneca—niet volgens het schema waarvan men eerder meende te kunnen uitgaan.

Dat er nu veel discussie is ontstaan over de volgorde waarin de diverse doelgroepen moeten worden gevaccineerd liet zich wel voorspellen. Ik moet eerlijk bekennen dat ik vurig hoop dat de groep waartoe ik behoor—-75-plussers met onderliggende klachten—-heel snel aan de beurt is. Dat zal dan een groep zijn die door de huisartsen wordt bediend en in dit geval hoop ik dat er bij mij, naar het oordeel van mijn huisarts, voldoende medische redenen zijn om mij bij de cohort van de kwetsbare 75-plussers te rekenen. (Daarna zie ik liever weer af van die kwalificatie.)

Het is natuurlijk goed dat mensen die in de zorg werken eerst aan de beurt zijn. En niemand zal ontkennen dat ouderen in verpleeghuizen dermate kwetsbaar zijn voor besmetting dat zij ook hoog op de ranglijst moeten staan. En dat de huisartsen zelf prioriteit moeten krijgen is ook verdedigbaar. Maar geldt dat eigenlijk ook niet voor mensen in het onderwijs? Een duidelijke lijn was echter tot dusverre nauwelijks te bespeuren. Bij dit alles krijg ik soms wel wat medelijden met minister Hugo de Jonge die dit lastige Corona-dossier beheert. Er zijn immers talloos veel instanties die mee willen praten en zo langzamerhand lijkt het erop dat er in Nederland zo’n 17 miljoen immunologen wonen.

Er zitten nare kantjes aan de manier waarop allerlei groepen (en soms ook individuen binnen die groepen) bepleiten dat de categorie waartoe zij behoren beslist voorrang moet krijgen. Het is waarschijnlijk niet te vermijden dat er een strijd ontbrandt als de vraag naar een product het aanbod ervan sterk overtreft. Dit aspect heeft echter een extra wrange consequentie als het gaat om de internationale verdeling van de beschikbare vaccins die nu zijn goedgekeurd of in de pijplijn zitten. Helaas blijkt dat de rijke landen ervoor hebben gezorgd dat zij als eersten aan hun trekken komen. Dat betekent dat veel landen buiten het rijke westen voorlopig maar heel mondjesmaat een hoeveelheid vaccins ontvangen. Gelukkig worden er wel wat fondsen beschikbaar gesteld om deze landen te helpen bij het betalen van de rekening en hebben sommige farmaceutische bedrijven besloten deze landen tegen kostprijs te leveren.

Als ik deze problematiek bekijk raak ik er steeds meer van overtuigd dat een aantal cruciale processen in de maatschappij in handen zouden moeten zijn van de overheid. Daarbij denk ik dan vooral ook aan de farmaceutische industrie. De ontwikkeling en distributie van medicijnen moet, mijns inziens, niet aan de “vrije” markt worden overgelaten. En als dat velen te “socialistisch” in de oren klinkt, dan zou ik op zijn minst willen pleiten voor een internationale overeenkomst dat in echte noodsituaties de farmaceuten verplicht zijn hun recept (tegen redelijke compensatie) vrij te geven, zodat het op grote schaal overal waar het op de wereld mensenlevens kan redden, goedkoop gefabriceerd kan worden.

Helaas lijkt het erop dat we in het Westen nog steeds niet zo ver zijn om mensenlevens in de zich ontwikkelende wereld als even waardevol te zien als die van onszelf. Op de achtergrond rijst daarbij natuurlijk ook de prangende vraag waarom de christelijke kerk deze kwestie niet voortdurend onder de aandacht van de regeringsleiders brengt. Het is immers een uitwerking van de liefde voor onze naaste—-dichtbij en veraf—-die de kern is van de leer van Christus!