Nederlandse polders en een meer in Kameroen

 

Ik heb het grootste deel van deze week, vanaf tamelijk vroeg in de ochtend, achter mijn bureau doorgebracht en dat ben ik ook de komende weken van plan. Ik ben druk met een aantal schrijf- en vertaalprojecten met een snel naderbij komende deadline. En ik heb een begin gemaakt met de voorbereidingen van een cursus over ‘de leer van de kerk’, met zo’n twintig contacturen, die ik in januari hoop te verzorgen voor Nederlandse Adventpredikanten.

Maar tussen deze activiteiten door heb ik toch ook aardig wat kunnen lezen. Ik ontdekte zo’n twee weken geleden een Zweedse thrillerschrijver van wie ik nooit eerder had gehoord: Jussi Adler-Olson. Inmiddels heb ik twee van zijn, redelijk omvangrijke, boeken verslonden. Het laatste van deze twee heeft de nogal weinig belovende titel De Noodkreet in de Fles, maakt bleek een fantastische plot te hebben en, eenmaal begonnen was het moeilijk het boek weer neer te leggen. Ik kreeg de Nederlandse vertaling in handen, maar bij mijn eerstvolgende bezoek aan Zweden zal ik zeker een paar van zijn boeken in het Zweeds aanschaffen.

Intussen heb ik een ander boek ook bijna uit. Het is geschreven door een zekere Cordula Rooijendijk, van wie ik ook nooit eerder had gehoord. Zij is gepromoveerd tot doctor in de stadsgeografie, en als ik even op het internet kijk is het een buitengewoon schrandere dame. Maar haar boek Waterwolven gaat juist niet over de stad, maar over het deel van Nederland dat steeds door het water werd (en wordt) bedreigd en is, volgens de ondertitel ‘een geschiedenis van stormvloeden, dijkenbouwers en droogmakers.’ Ik dacht dat ik al aardig wat van dijken en droogmakerijen afwist, maar al lezend besefte ik dat er nog heel veel meer interessants te weten valt. Dit boek biedt niet alleen een berg informatie, maar is zo spannend geschreven dat je er helemaal door wordt gepakt. De schrijfster vertelt over het ontstaan van Nederland, over de terpenbouwers van vóór het begin van onze jaartelling, over vroege pogingen om stukjes land tegen het water te beschermen en over de middeleeuwse Cisterciënzer monniken die de eerste serieuze dijkenbouwers waren. En natuurlijk over de beroemde droogmaking van Beemster en Schermer en de aanleg van tal van andere polders. En dan over de droogmaking van de Haarlemmermeer (nog spannender om te lezen dan het relaas over de andere inpolderingen). En over de Afsluitdijk, de Flevopolders en ten slotte de Deltawerken. In één woord: geweldig!

Bovenop het stapeltje van nog te lezen boeken, naast de plek op de bank waar ik meestal zit,  ligt nu het nieuwste boek van Frank Westerman dat een paar dagen geleden verscheen. Het heet De Stikvallei en gaat over een mysterieuze ramp die zich in augustus 1986 in Kameroen voltrok, toen op een nogal afgelegen plaats in het binnenland bijna tweeduizend mensen en alle dieren in de omgeving de dood vonden door giftige dampen die uit een klein meer waren opgestegen. Er zijn allerlei wetenschappelijke theorieën en niet zo wetenschappelijke complottheorieën gelanceerd over wat er precies gebeurd is, en onder de plaatselijke bevolkingen zijn kleurrijke mythen ontstaan over bovennatuurlijke oorzaken.

De naam Westerman staat opnieuw garant voor een bijzonder boek. Zie mijn blog van 9 augustus j.l. toen ik over zijn voorlaatste boek El Negro en Ik schreef. Maar dit boek trok vooral mijn aandacht omdat ik mij heel scherp deze ramp in Kameroen herinner. Ik woonde toen met mijn vrouw in Yaoundé, de Kameroenese hoofdstad. Plotseling kwam er het bericht dat er iets heel vreemds was gebeurd in de streek bij de Nigeriaanse grens. Wat het precies was, wist niemand. De wildste geruchten deden de ronde. Familie vanuit Nederland probeerde ons dodelijk ongerust te bellen. Maar dat lukt aanvankelijk niet, want een paar dagen lang was alle internationaal telefoonverkeer onmogelijk. Nog steeds is het gebied hermetisch door de Kameroenese overheid afgesloten en nog steeds weten we niet wat deze vreselijke ramp veroorzaakte.

Het mysterie van het ontplofte Nyos-meer intrigeerde ook Frank Westerman. Ondanks zijn research is hij er niet achter gekomen wat zich precies heeft afgespeeld.  Hij vertelde gisteravond in ‘De Wereld Draait Door’ over hoe hij vooral gefascineerd is geraakt door de wijze waarop zich allerlei mythen hebben gevormd.  Ik ben er zeker van dat De Stikvallei meer dan de moeite waard zal zijn.

Maar ik zal er vandaag (vrijdag) niet aan toekomen. Er liggen niet alleen allerlei alledaagse taken op me te wachten, maar ik moet ook de laatste hand leggen aan een presentatie voor morgen in “de ARK” in Zoetermeer—een bijeenkomsten van (meest) adventistische gelovigen die willen nadenken en discussiëren over aspecten van hun geloof. En ik moet hoognodig eens wat orde scheppen op mijn bureau om te voorkomen dat ik steeds maar minutenlang moet zoeken naar papieren waarvan ik weet dat ze ‘ergens’ moeten zijn.