[Dinsdagmorgen 10 mei] Na een flinke busrit vanuit onze vorige rustplaats arriveerden we gisteren rond het middaguur in Delphi, waar we na de lunch in het Epikouros restauran, naar de restanten van het antieke Delphi reden. Na een wat (te) snel bezoek aan het museum waar bodemvondsten te zien waren die bij de opgravingen waren gevonden, hadden we gelukkig meer tijd om te gaan bekijken wat er over is gebleven van de grote Apollo-tempel en de andere bouwsels van het heiligdom uit de voorchristelijke tijd waar het orakel van Delphi geraadpleegd kon worden.

 

Het nogal hellende en ongelijke terrein vormde voor sommigen in onze groep een iets te grote fysieke uitdaging waardoor zij halverwege moest afhaken en ik ben me vanmorgen ook iets meer dan normaal van de aanwezigheid van mijn kuitspieren bewust.

 

Al met al is het vooral aan de kundige en welbespraakte gids te danken dat de oude Griekse wereld voor ons begint te leven. De oude Griekse mythen beginnen te passen in de godsdienstige tradities van de era van de antieke Griekse stadsstaten van zeven a acht eeuwen voor het begin van de jaartelling.  We kregen een scherper beeld dan de meesten van ons voordien hadden van de rol van het befaamde orakel van Delphi als een exotische geheime sekte.

 

Natuurlijk kwam de vraag herhaaldelijk op wat voor soort problemen aan het orakel werden voorgelegd en of de antwoorden als regel ook uitkwamen. De orakel-functionarissen bleken meesters te zijn in het geven van diplomatieke antwoorden en in het doen van uitspraken die voor meerderlei uitleg vatbaar waren. Deze uitspraken moesten uiteraard geïnterpreteerd worden en als iets niet uitkwam lag dat dan ook aan de interpretatie en niet aan de oorspronkelijke wijze raad van de priesters.

 

Het doet al snel denken aan de horoscopen van onze tijd waarin de voorspellingen voor hen die onder een bepaald sterrenbeeld zijn geboren meestal zo algemeen zijn dat het altijd wel een beetje klopt. En soms blijken ook profetische verklaringen dusdanig knap in elkaar te steken dat je er alle kanten mee uitkunt. Politici blijken ook vaak orakel-gaven te bezitten en zijn er dikwijls meesters in om uit te leggen dat wat ze eerder zeiden helaas verkeerd was geïnterpreteerd. Hadden we hun woorden juist geïnterpreteerd dan was hun voorspelling heus wel uitgekomen!

 

De gids heeft aardig wat verstand van wat je gewoonlijk vergelijkende godsdienstwetenschap noemt. En passant noemt hij nogal wat religieuze verschijnselen die je in allerlei godsdiensten, waaronder de christelijke, tegenkomt. Dat doet de vraag rijzen hoe die diverse godsdienstige tradities zich verhouden.  Hoe oorspronkelijk is de bijbelse godsdienst? Is het offersysteem, om maar eens wat te noemen, van andere religies afgekeken of is het juist andersom geweest? Misschien is dat allemaal wat te ingewikkeld voor een groepsvakantie, maar toch . . .

 

Na een vroege start gaat de reis aanstonds verder naar het oude Korinte, waar we het spoor van Paulus weer oppakken. Wij zien vandaag iets heel bijzonders dat de apostel nog niet kon zien: het diepe, in de het kalksteen uitgegraven Korinte-kanaal. Over een paar dagen zullen we daar een langere stop maken. Van een eerder bezoek aan Griekenland herinner ik me hoe fascinerend dit is. Ik zal me er opnieuw over verbazen dat mensenhanden zoiets gigantisch (in 1893!) tot stand hebben gebracht. Het Nederlandse Noordzeekanaal kan daar echt niet aan tippen.