[Woensdagavond 11 mei]. Zal Griekenland de euro vaarwel zeggen? Hoe komt het toch dat de Griekse economie zo ver in het slop zit dat er vele tientallen miljarden euro’s moeten worden geleend van het IMF en van de landen van de EU?  De gids die ons op onze reis door Griekenland vergezelt weet het wel. Het zijn niet in de eerste plaats de Grieken zelf die er de schuld aan hebben. Als daar al sprake is van is, is het te wijten aan het leugenachtige wanbeleid van vorige regeringen, maar niet aan de ‘gewone’ Grieken. De verantwoordelijkheid voor de malaise ligt in minstens zo sterke mate, vertelt hij ons, bij de internationale speculanten die een fortuin verdienen aan de Griekse ellende. Wie zal het zeggen? Misschien heeft hij wel deels, of misschien wel helemaal gelijk. Vaak is immers de werkelijkheid een stuk ingewikkelder dan je als buitenstaander vanaf een afstand kunt vermoeden.

De gids is mogelijk wat te uitgesproken in het verkondigen van zijn politieke en maatschappelijke opvattingen. Het zij hem vergeven. Ik heb in ieder geval de afgelopen dagen een beter inzicht gekregen in veel aspecten van de geschiedenis van de Balkan. Helaas weten wij in Nederland over het algemeen maar weinig van wat sommige volkeren—zoals bijvoorbeeld het Griekse volk—in de loop van hun geschiedenis hebben doorstaan. Het luisteren naar de verhalen van de verschrikkingen van de twee wereldoorlogen, van de burgeroorlog die daarna volgde, van het dictatoriale kolonelsbewind—en van de miljoenen slachtoffers die dat alles heeft gekost—zou je op slag tot een pacifist maken.

Waar we vandaag bij bepaald zijn is vooral de moderne geschiedenis van de Peleponnesos. Dat is echter slechts een deel van de Griekse historie waarmee we kennismaken. Daarnaast is er de fascinerende antieke oudheid—gisteren in Korinte en morgen in Mycene en Epidaurus. Het tussen de resten van die beschavingen door slenteren maakt een blijvender indruk dan het bestuderen van een reeks dikke geschiedenisboeken.

Tussen al die aandacht voor geschiedenis was vandaag een tamelijk rustige dag. We maakten een korte boottocht naar Naflion, een sfeervol stadje met zo’n 11.000 inwoners. Het was eens aan het begin van de negentiende eeuw de eerste hoofdstad van het moderne Griekenland. Het weer was een stuk beter dan de voorspellingen deden vrezen en we konden dan ook heel gerieflijk buiten lunchen, voordat we ons weer aan het scheepje met de ietwat suggestieve naam Eros toevertrouwden.  Terug in het hotel namen de dapperen onder ons een duik in het fraaie, maar kille zwembad. Ik kan niet claimen dat ik een duik nam, maar het lukte me wel om in het water af te dalen en een paar baantjes te zwemmen.

Intussen blijft mijn belangrijkste zorg natuurlijk of de groep tevreden is met wat de reis biedt en of men het naar de zin heeft. Ik krijg tot dusverre de indruk dat dit het geval is. En daar gaat het ten slotte om als je de reisleider bent.