Een paar weken geleden was ik de gastspreker in de digitale sabbatschool van Adventist Today. Elke week schakelen zo rond de 130 à 150 computers in, met waarschijnlijk in totaal zo’n 200 deelnemers. Ik heb inmiddels een aantal keren een presentatie voor dit wekelijkse seminar verzorgd, die steeds wordt gevolgd door een intense discussie. Dit keer was mijn onderwerp hoe we als postmoderne mensen het boek Openbaring moeten lezen. Ik verdedigde mijn overtuiging dat het in dit laatste Bijbelbijbel gaat om het totaalbeeld dat door de profeet wordt geschilderd en dat we ons daarop moeten concentreren, in plaats van steeds maar bezig zijn met de toepassing van allerlei details op historische personen of gebeurtenissen. Johannes verwoordt onder inspiratie het metaverhaal van de grote strijd tussen goed en kwaad, met telkens weer andere spelers. In die kosmische strijd is de kerk van Christus de inzet. De godsgetrouwen maken dikwijls moeilijke tijden door, maar het komt goed! Christus overwint voor en met zijn kerk. In mijn conclusie gaf ik aan dat we geen angst hoeven te hebben, omdat God toch uiteindelijke alles ‘under control’ heeft.

Bij de discussie werd die laatste opmerking, dat God alles ‘under control’ heeft, in twijfel getrokken. Want, we zien toch wel heel veel dingen om ons heen die ons daaraan doen twijfelen! Dat wijzen op Gods ‘control’ klinkt, zo zei de persoon die dit punt aanzwengelde, veel te Calvinistisch. Calvinisten wijzen heel nadrukkelijk op Gods soevereiniteit. Wij zijn kleine, zondige mensen en moeten niet zo vermetel zijn dat we God op het matje kunnen roepen, en Hem kunnen vragen waarom Hij allerlei dingen toelaat. Het is zoals wij vanouds zingen: ‘Wat God doet dat is welgedaan, zijn wil is wijs en heilig.’

Het gegeven dat God alles in de hand heeft en dat er niets gebeurt zonder dat Hij het nadrukkelijk wil, of het bewust toelaat, staat, volgens de vragensteller, op gespannen voet met onze menselijke vrije wil. Hij stuurde mij naderhand nog de tekst van een artikel dat hij over dit onderwerp had geschreven. Ik heb het met aandacht gelezen. De auteur is Jack Hoehn en het is de moeite waard naar hem te luisteren. (Hij schreef o.a. het boek Adventist Tomorrow, met als ondertitel: Fresh Ideas While Waiting for Jesus, dat werd uitgegeven door de Adventist Today organisatie en via Amazon kan worden besteld.) Hij haakt aan bij het concept van de grote strijd tussen goed en kwaad. Wij weten met absolute zekerheid wie die strijd zal winnen, maar dat wil niet zeggen dat de Winnaar op elk moment, voordat de laatste slag gestreden is, precies weet hoe elke fase van de strijd, op weg naar de onvermijdelijke overwinning, zal verlopen. Want veel hangt steeds af van de keuzes en strategieën van de vijand. In die zin is God dus niets steeds ‘in control’ van alles.

Richard Rice, emeritus professor van de Divinity school van Loma Linda University, is een verdediger van wat hij de ‘openness of God’ noemt. Hij stelt dat God alles weet voor zover Hij dat kan weten. Veel dingen zijn echter nog ‘open’, want God heeft ons een eigen wil gegeven en Hij geeft ons echte vrijheid, en wacht dus af hoe wij die zullen gebruiken. Jack Hoehn stelt voor dat wij niet moeten denken en spreken in termen van ‘control’, ‘alwetendheid’ en ‘soevereiniteit’, maar in termen van Gods liefde. Wij kunnen ervan op aan dat God in zijn liefde alles zo geregeld heeft dat zijn uiteindelijke doel voor de wereld, en voor elk van ons persoonlijk, zal worden bereikt. Zolang wij niet aan die liefde—-hoe onbegrijpelijk soms ook—-twijfelen, zitten we op het juiste spoor.