Een paar dagen geleden las ik het boek Nehemia weer eens in zijn geheel door. Het is een inspirerend verhaal over een man met een missie! Gisteren las ik het daarop volgende bijbelboek, Esther. Dat had ik al heel lang niet gedaan. Ik ken het verhaal natuurlijk wel, maar als je het weer eens achter elkaar doorleest vallen je allerlei dingen op.

 

Het is, zoals de meesten van ons wel weten, het enige bijbelboek waarin het woord God niet voorkomt. En er zijn nog al wat details waarbij je je afvraagt wat je er als hedendaags christen en modern bijbellezer mee moet. Koning Ahasveros is niet bepaald iemand die ik als een positief rolmodel zou willen beschouwen. De manier waarop hij met vrouwen omgaat is, op zijn minst gezegd, heel bedenkelijk. Het verhaal begint ermee dat de koning een enorm feest organiseert, waarbij maar heel weinig fatsoensregels gelden. Eigenlijk is de enige regel dat de feestvierders niet tegen hun wil tot dronkenschap worden gedwongen. Maar dat er flink gehesen zou worden was wel te voorspellen. De koning bedenkt dan op een gegeven moment dat zijn gasten het wel leuk zullen vinden als koningin Vashti hen komt vermaken. Deze weigert (terecht, zouden we zeggen) voor die zatte meute op te treden, maar daarmee zijn de rapen voor de koning gaar.  Ook zijn adviseurs vinden dat er maatregelen genomen moeten worden, want je zult zien dat ook hun vrouwen aanstonds het voorbeeld van de koningin zullen volgen en op hun beurt de instructies van hun echtgenoten in de wind zullen zijn.

 

Het verhaal vertelt dan hoe Esther koningin wordt in plaats van Vashti. Een joods meisje, van misschien een jaar of zestien, wordt door haar ambitieuze oom en voogd

Mordechai voorgedragen als één van de grote groep maagden die in de koninklijke harem terechtkomen en die allemaal stuk voor stuk door Ahasveros worden uitgeprobeerd. Esther komt in de harem terecht, valt zeer bij de koning in de smaak, wordt koningin, maar houdt bij dit alles haar joodse achtergrond verborgen.

 

Het verhaal komt in een stroomversnelling als de booswicht Haman een snood plan beraamt om de jood Mordechai, en alle joden in het Perzische rijk, om het leven te brengen. En dan is het Esther die een geweldige dosis moed toont en ervoor zorgt dat het allemaal heel anders uitpakt en het joodse volk wordt gered.

 

Al met al een verhaal met een bedenkelijke moraal, met als basisingrediënten: vrouwelijk heldendom, seks, intrige en moord. Waarom staat het in vredesnaam in de Bijbel? Maarten Luther vond het maar niets en zou het er veel liever hebben uitgescheurd! Maar we kunnen er niet omheen: het boek Esther staat in de Bijbel. Het verklaart hoe het Poerimfeest ontstaan is. Het illustreert hoe de moed van een enkele persoon een geweldige uitwerking kan hebben. En dat kan ons nog steeds inspireren.

 

Maar ondertussen komen er toch wel allerlei vragen bovendrijven als je het verhaal weer eens leest. In elk geval kan je niet elk detail van het verhaal zomaar als bijbelse maatstaf naar onze tijd overplaatsen. Dat moeten ook degenen beamen die zeggen dat zij alles in de Bijbel letterlijk willen nemen, lijkt me. (Bijvoorbeeld: Wie zegt dat de Bijbel mordicus tegen het dragen van sierraden is, komt in het boek Esther wel het een en ander tegen dat dit principe niet ondersteunt.)

 

Heb ik gisteren iets opbouwends meegekregen toen ik het boek Esther doorlas? Jazeker. Gods Woord komt tot ons in allerlei literaire gedaanten, maar het spreekt altijd. Ik denk vooral aan de woorden van Mordechai, die aan Esther voorhield dat er kennelijk een diepere bedoeling was in het feit dat zij haar hoge positie aan het Perzische hof had gekregen. Zij kon nu immers aan sleutelrol vervullen bij het redden van haar volk uit de listen van de sluwe Haman.

 

Niet alles in ons leven heeft een diepere bedoeling, lijkt me. Soms is er gewoon sprake van geluk of domme pech. Maar misschien ontdekken we toch niet vaak genoeg in de dingen die in ons leven gebeuren de hand van de Ongeziene die een rol voor ons heeft, zonder dat we dat zelf hadden gezien of gepland. De vraag is dan of we, net als Ether, de moed hebben om te doen wat God als taak op ons bordje heeft gelegd.